Tuyển chọn các tình huống sư phạm thường gặp và cách giải quyết

hoạt chuyên môn tiếp đó để chứng tỏ những điều 
mình nói là đúng 
 44 
Câu 5: Trong giờ tự nhiên xã hội lớp 3, có một học sinh đứng dậy và nói: “Bố 
con bảo chỉ cần học giỏi Toán và Tiếng việt, không cần học các môn khác”. Nếu là bạn 
thì bạn xử lý như thế nào? 
Gợi ý: 
- Khen ngợi học sinh đó đã mạnh dạn bày tỏ ý kiến. 
- Phân tích cho học sinh hiểu rằng kiến thức môn Toán và Tiếng việt rất cần thiết 
nhưng những kiến thức về khoa học xã hội cũng không thể thiếu. 
- Lấy ví dụ về một số nhà khoa học nghiên cứu giỏi 
MỘT SỐ TÌNH HUỐNG SƯ PHẠM THƯỜNG GẶP
( Tài Liệu Sưu Tầm )
 I. CÁC TÌNH HUỐNG CÓ SỰ PHÂN TÍCH CÁCH GIẢI QUYẾT.
1) Dạy thay đồng nghiệp bị ốm .
Một lần do đồng nghiệp của bạn bị ốm phải nghỉ dạy, bạn được phân công dạy
thay. Sau khi kết thúc bài giảng, bạn hỏi các em: “Thầy dạy thế các em có hiểu
bài không?”. Các em trả lời: “Thầy dạy hay lắm ạ. Cô A. dạy chúng em chẳng
hiểu gì cả. Hay là thầy dạy luôn lớp em đi ạ”. Vào tình huống này bạn chọn
cách xử lý nào trong 3 cách sau:
1. Mỉm cười, im lặng không nói gì.
2. Phê bình các em, tỏ thái độ không thích khi các em nói “xấu” cô giáo A.
3. Giải thích cho các em hiểu mỗi người có một phương pháp dạy riêng, không
nên phê phán cô A. dạy không hay.
Đây là một tình huống rất thường gặp và quả là khó xử đối với giáo viên. Vào
một lớp lạ dạy thay một đồng nghiệp của mình, đa số các thầy cô đều rất ngại vì
có thể phương pháp của mình không giống với thầy cô đang dạy các em khiến
các em không quen nên khó tiếp thu bài. Khi kết thúc bài giảng, các thầy (cô)
thường hỏi: “Thầy (cô) dạy thế nào, các em có hiểu bài không?”. Nhưng đến khi
nhận được câu trả lời thì chính thầy cô lại bị rơi vào tình huống khó xử.
Câu trả lời rất hồn nhiên của học sinh: “Thầy dạy hay lắm ạ” có thể chỉ là một lời
“xã giao” với thầy giáo mới, nhưng cũng có thể là một lời nói thật. Với câu nói
“vô hại” này bạn có thể mỉm cười và cám ơn các em đã nhận xét tốt về cách dạy
của thầy. Nghề thầy giáo còn gì hạnh phúc hơn khi nghe học sinh của mình nói
như vậy.
Nếu chỉ dừng lại ở đó thì thật tuyệt vời và chẳng có gì đáng bàn. Nhưng khi học
sinh có sự so sánh và ngỏ ý chê bai cô giáo của mình dạy không hay: “Cô A. dạy
chúng em chẳng hiểu gì cả” thì vấn đề lại không còn đơn giản nữa. Người ta vẫn
nói “Bụt chùa nhà không thiêng” là vì thế. Chưa chắc bạn đã dạy hay hơn cô giáo
A như các em nói, mà có thể vì các em đã quen với cô nên cảm thấy cách dạy của
cô không còn thú vị. Còn bạn, mới tiếp xúc gặp gỡ các em, nên vì mới lạ nên các
em thấy bạn dạy hay hơn cô A. Điều đó có thể lắm chứ!
Nhưng dù đó là một lời khen thật lòng và nhận xét đúng đi nữa bạn cũng không
nên mỉm cười mà không nói gì. Vì như vậy rất dễ khiến các em hiểu rằng bạn
đồng tình với phê phán đó của các em thì thật là tệ hại, và mối quan hệ tốt đẹp
giữa bạn và người đồng nghiệp đó rất có thể sẽ bị ảnh hưởng.
Bạn cũng không nên phê bình các em. Rõ ràng bạn đã hỏi để biết được nhận xét
của các em về bài giảng của bạn và các em cũng đã trả lời theo đúng những gì
chúng nghĩ. Các em hoàn toàn có quyền được phát biểu những ý kiến chính đáng
của mình một cách bình đẳng, dân chủ. Bạn cũng cần phải hiểu rằng đã đến lúc
phải thay đổi quan điểm cho rằng chỉ có thầy cô mới có quyền nhận xét, phê bình
học sinh, còn các em chỉ biết răm rắp nghe theo chứ không được phép đưa ra ý
kiến của mình. Lối tư duy đó sẽ tạo cho học sinh tâm lý ỉ lại, thiếu chủ động và
bạn cũng sẽ không bao giờ biết được hiệu quả thực sự cách dạy của mình.
Vậy chọn cách xử lý 3 là tối ưu. Trước hết, bạn nên mỉm cười cám ơn các em đã
chú ý lắng nghe bài giảng và dành tình cảm cho thầy. Điều đó làm thầy rất hài
lòng. Sau đó bạn nhẹ nhàng giải thích cho các em hiểu mỗi thầy cô giáo đều có
một phương pháp dạy riêng nhưng đều có chung một mục đích là giúp các em
hiểu bài, nắm vững được kiến thức. Chính vì vậy các em không nên so sánh để
rồi khen người này, chê bai người kia. Bạn có thể nói: “Các em ạ, các em rất may
mắn là đã được học cô A, đó là một cô giáo có kinh nghiệm, có trình độ chuyên
môn cao, đã đào tạo được nhiều học sinh giỏi, được học sinh nhiều thế hệ yêu
quý, ngợi ca. Có thể là các em chưa quen với phương pháp dạy học của cô nên
các em cảm thấy khó khăn trong việc tiếp thu bài giảng. Cách tốt nhất là các em
nên trao đổi thẳng thắn với cô để cô trò có thể hiểu nhau. Thầy tin rằng, với một
giáo viên luôn có tinh thần trách nhiệm cao như cô A, cô sẽ sẵn sàng điều chỉnh
phương pháp dạy để các em dễ hiểu hơn. Và theo thầy các em nên chăm chú
nghe cô giảng và có thể điều chỉnh cách học của mình để làm sao đạt được kết
quả cao nhất”.
Với những lời lẽ thấu tình, đạt lý ấy, chắc chắn bạn sẽ được các em yêu quý, tôn
trọng không chỉ vì bạn dạy hay mà chủ yếu là vì sự tôn trọng học sinh và đồng
nghiệp của bạn.
2) Phụ huynh xin cho con thôi học .
Trong lớp bạn chủ nhiệm có một học sinh học rất kém, lại thường xuyên đi học
muộn, trong giờ học lại thường ngủ gật, không chú ý nghe giảng. Khi bạn đến
gặp phụ huynh của em ấy nhằm trao đổi về tình hình học tập của em và muốn
phối hợp với gia đình để giúp đỡ em học tốt thì mẹ của em lại xin cho con thôi
học. Lý do là vì bố em mất sớm, em lại có em nhỏ, mẹ em muốn xin cho em thôi
học, ở nhà trông em để mẹ đi bán hàng kiếm tiền nuôi các con.
Trước tình huống này, bạn phải làm gì để giúp đỡ cho học sinh?
1. Đành đồng ý với mẹ của học sinh vì em ấy cần ở nhà giúp mẹ, mà có đi học
thì em ấy cũng không thể học tốt được.
2. Khăng khăng không đồng ý vì lý do nhà nước đã có luật phổ cập giáo dục
đến hết cấp II.
3. Trao đổi thêm với phụ huynh học sinh, động viên gia đình tạo điều kiện cho
em học tiếp. Phối hợp với hội phụ huynh của lớp, trường và địa phương để giúp
đỡ gia đình em vượt qua khó khăn.
**********
Do nhà nước đã quy định phổ cập trung học cơ sở nên bạn không thể đồng ý cho
học sinh nghỉ học vì còn chưa học hết cấp II, cho dù sức học của em ấy yếu kém.
Mặt khác, nghỉ học lúc này sẽ làm mất đi cơ hội được đào tạo, trang bị mọi kiến
thức để em ấy bước vào đời, và chắc chắn em ấy cũng sẽ không có cơ hội để sau
này có được việc làm tốt, tương lai không thể rộng mở. Việc ở nhà trong độ tuổi
này cũng sẽ có thể làm cho học sinh buồn chán, thậm chí chơi bời, lêu lổng. Bạn
hãy động viên gia đình cho em học hết phổ thông cơ sở, sau đó sẽ đi học một
nghề nào đó để em ấy có thể tự kiếm sống, tự lập, giúp đỡ mẹ và các em.
Nếu mẹ của học sinh tỏ ý lo lắng rằng con mình kém cỏi, có đi học cũng chẳng
theo được, chẳng có lợi ích gì, thì bạn cần phải khéo léo, tế nhị nói rằng em ấy
học chưa tốt không phải vì em ấy kém mà chỉ vì em ấy chưa có thời gian và chưa
thực sự tập trung vào việc học. Như vậy, gia đình học sinh vừa tin tưởng con
mình, vừa không phải xấu hổ vì kết quả học tập của con. Bạn hãy yêu cầu gia
đình tạo điều kiện cho cháu tập trung học và bạn cũng hứa sẽ quan tâm, khích lệ
để cháu học tốt hơn. Bạn có thể phân công những em học sinh khác kèm cặp,
giúp đỡ học sinh đó.
Nếu gia đình học sinh muốn cháu ở nhà giúp việc nhà vì hoàn cảnh khó khăn như
vậy thì bạn có khăng khăng không đồng ý vì lý do nhà nước đã có luật phổ cập
giáo dục đến hết cấp II thì cũng không ích gì. Trong trường hợp này, bạn nên nhẹ
nhàng động viên gia đình cho cháu đi học tiếp vì chính tương lai của cháu. Bạn
có thể cắt cử học sinh ngoài giờ học thay phiên nhau đến giúp đỡ việc nhà cho
em ấy có thời gian đi học. Bạn nên phối hợp với hội phụ huynh của lớp, trường
và địa phương để giúp đỡ gia đình em vượt qua khó khăn này. Bạn cũng có thể
động viên gia đình cho các em nhỏ của học sinh đi gửi nhà trẻ để mẹ em có thể
yên tâm đi làm mà em học sinh ấy vẫn được tiếp tục đi học. 
3) Nếu thầy cô không dạy được nó 
Khi đến một gia đình học sinh với mục đích phối hợp giáo dục em A, một học
sinh học kém và thiếu ý thức kỷ luật, nhưng gia đình em lại nói: “Nếu thầy cô
không dạy được nó thì để tôi cho nó chuyển trường hoặc cho nó nghỉ học luôn
cũng được”. Bạn phải xử lý thế nào?
1. Đặt vấn đề cho con đi học hay không là tùy thuộc vào gia đình.
2. Yêu cầu gia đình tiếp tục cho em đi học vì chưa đến tuổi lao động, nghỉ học
thì dễ sinh hư hỏng.
3. Trao đổi với gia đình và tìm hiểu nguyên nhân, về phía nhà trường, giáo viên
chủ nhiệm sẽ nhận cố gắng và quan tâm giúp đỡ em học tập tiến bộ hơn. Đề
nghị với gia đình tạo điều kiện và động viên em chăm chỉ học hành.
**********
Việc phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục học sinh là một
yêu cầu hết sức quan trọng. Trong trường hợp này học sinh A vừa học kém lại
thiếu ý thức kỷ luật, có thể một số biện pháp của bạn ở trường đã không có hiệu
quả, bạn tìm đến sự giúp đỡ của phụ huynh là việc làm cần thiết.
Nhưng vấn đề là ở chỗ, không phải bất kỳ phụ huynh học sinh nào cũng hiểu
được vai trò của mình trong việc phối hợp cùng nhà trường để giáo dục con cái.
Nhiều người thường có quan niệm rằng, đã gửi con em họ đến trường, phải đóng
tiền là nhà trường và các thầy cô giáo phải có trách nhiệm hoàn toàn trong việc
dạy dỗ chúng mà không cần mình phải quan tâm nữa. Đó là một cách nghĩ hết
sức sai lầm. Trong tình huống này bạn phải đối mặt với cách suy nghĩ đó.
Vậy bạn có thể bỏ qua? Bạn là một giáo viên có trách nhiệm, lo lắng cho tương
lai của học sinh nên đã tìm đến tận nhà để nói chuyện với gia đình tìm cách giúp
đỡ em. Nhưng sự nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm của bạn đã bị “dội một gáo
nước lạnh” khi gặp câu nói có vẻ phó mặc từ phía gia đình. Bạn sẽ tự ái, cảm thấy
bị xúc phạm? Điều đó hoàn toàn có thể hiểu được. Nhưng bạn không thể vì tự ái
mà “đầu hàng” dễ dàng như thế. Bạn chỉ đến để “thông báo” về khuyết điểm của
em học sinh và sau đó để gia đình tự “tìm cách lo liệu”, cho nghỉ hay đi học tiếp
tùy gia đình quyết định, thì sự có mặt của bạn liệu có ý nghĩa gì?
Trước thái độ phản ứng của phụ huynh, là một giáo viên có trách nhiệm, thương
yêu học sinh và ý thức được hậu quả của việc nghỉ học sớm nên bạn thẳng thắn
đề nghị gia đình phải tiếp tục cho con đi học. Đó là việc nên làm. Nhưng bạn sẽ
“ăn nói” ra sao nếu vị phụ huynh đó phản ứng lại: “Việc cho đi học nữa hay
không là quyền của gia đình tôi, không cần nhà trường can thiệp”. Đó là điều
hiển nhiên không cần bàn cãi. Trước thái độ có vẻ “bất cần” ấy rất dễ đẩy bạn
vào tình thế không còn gì để nói. Và chắc chắn lúc này bạn sẽ không còn hứng
thú gì để tiếp tục thể hiện trách nhiệm của mình nữa vì nó không được gia đình
đón nhận.
Tốt nhất là để tránh đẩy mình vào tình thế khó xử đó, trước hết bạn cần tự kiềm
chế sự tự ái của mình, tìm cách để giải thích cho gia đình hiểu mục đích của việc
gặp gỡ phụ huynh không phải là để “thông báo” mà là cùng nhau phối hợp tìm
cách giúp đỡ học sinh tiến bộ. Biết rằng phải nén lòng chấp nhận thái độ không
tôn trọng từ phía gia đình là việc không đơn giản và không phải giáo viên nào
cũng chấp nhận. Nhưng vì tình thương yêu, trách nhiệm với học trò, đôi khi các
thầy cô cũng phải chịu thiệt thòi. Với thái độ bình tĩnh, giọng nói nhẹ nhàng, bạn
nhấn mạnh cho phụ huynh hiểu bạn đến đây không phải là để “trao trả” cho gia
đình một học sinh “không thể dạy dỗ được”, tức là chối bỏ trách nhiệm của nhà
trường, mà là để cùng nhau tìm ra giải pháp tốt nhất để giáo dục học sinh. Trong
cách nói của bạn phải thể hiện nhà trường luôn luôn đề cao vai trò của gia đình
trong việc giúp các thầy cô giáo hoàn thành trách nhiệm giáo dục của mình. Ở
đây trong câu nói của vị phụ huynh đã thể hiện một suy nghĩ hết sức sai lầm: phó
mặc việc dạy dỗ con em mình hoàn toàn cho nhà trường, và như vậy nhà trường,
mà đại diện là các thầy cô phải có trách nhiệm dạy dỗ chúng nên người, và khi
giáo viên đã phải tìm đến gia đình là thể hiện các thấy cô đã “bất lực” trong việc
dạy bảo học sinh. Cách suy nghĩ phiến diện này cần phải “chấn chỉnh” ngay.
Nhưng tuyệt đối không nên nóng vội, gay gắt mà thật sự bình tĩnh, kiên trì, bạn
giải thích cho phụ huynh đó hiểu đúng vai trò của nhà trường và gia đình trong
việc giáo dục học sinh.
Sau khi đã giải thích cho phụ huynh hiểu vai trò của họ trong việc phối hợp cùng
với nhà trường để tạo điều kiện giúp học sinh tiến bộ, bạn sẽ trao đổi thẳng thắn
về nguyên nhân những khuyết điểm của em và đề xuất giải pháp. Trong khi trao
đổi, bạn nên chỉ rõ đâu là nguyên nhân khách quan thuộc về trách nhiệm của gia
đình và nhà trường, đâu là nguyên nhân chủ quan thuộc về cá tính và đạo đức của
học sinh. Bạn cũng nên thẳng thắn nhận khuyết điểm nếu như chưa thực sự làm
tròn trách nhiệm của mình, có như thế mới khiến gia đình tin tưởng. Chắc chắn
bằng thái độ đúng mực, tinh thần trách nhiệm cao và tình thương yêu học trò, bạn
sẽ thuyết phục được gia đình trong việc phối hợp cùng nhà trường dạy dỗ học
sinh nên người.
4) Bị bố mẹ bắt nghỉ học để lấy chồng.
Một học sinh lớp bạn làm chủ nhiệm vừa mới bước sang tuổi 18 đã bị bố mẹ bắt
em nghỉ học để lấy chồng vì lý do hoàn cảnh gia đình. Nữ học sinh đó sau khi
đã thuyết phục gia đình nhưng không có kết quả đã đến nhờ giáo viên chủ
nhiệm giúp đỡ. Nếu bạn là một giáo viên chủ nhiệm, bạn xử lý sao đây?
1. Giáo viên nói với học sinh đó: “Đây là vấn đề của nội bộ gia đình, nhà
trường không thể tham gia vào được”.
2. Khuyên em đó nên kiên quyết “đấu tranh”, khước từ ý kiến của bố mẹ.
3. Động viên em giữ vững tinh thần, tiếp tục học tốt. về phía giáo viên sẽ có một
số biện pháp để hỗ trợ: trao đổi với những tổ chức, cá nhân có trách nhiệm và
uy tín ở trường cũng như ở địa phương cùng giúp đỡ em học sinh đó để em
được tiếp tục đi học.
**********
Đây là một tình huống liên quan đến một vấn đề rất tế nhị, nhưng không phải
hiếm gặp, nhất là với những thầy cô giáo chủ nhiệm lớp cuối cấp phổ thông trung
học. “Trai lớn lấy vợ, gái khôn lấy chồng”, đó là một quy luật tất yếu của sự phát
triển xã hội, nhưng cái chính là nó được thực hiện vào lúc nào thì không phải ai
cũng có quan điểm đúng đắn. Không ít vùng việc con gái chưa hết tuổi đi học đã
phải bỏ dở để thực hiện “nghĩa vụ” làm vợ, làm mẹ trở thành một hiện tượng phổ
biến. Dù biết rằng đó là một sự thiệt thòi rất lớn đối với các em nhưng không phải
lúc nào sự can thiệp từ phía thầy cô giáo và những người xung quanh cũng có kết
quả tốt đẹp.
Vì vậy bạn thực sự đang đối mặt với một vấn đề khó khăn. Thật không gì hạnh
phúc hơn đối với một người thầy khi học sinh luôn coi mình là chỗ dựa tinh thần
đáng tin cậy nhất, là nơi có thể thổ lộ những gì sâu kín nhất, hạnh phúc cũng như
nỗi buồn. Trong tình huống này, học sinh của bạn đang rơi vào một hoàn cảnh éo
le: một bên là niềm hạnh phúc được cắp sách đến trường, vui vẻ hồn nhiên cùng
bạn bè, một bên là trách nhiệm của người con đối với gia đình. Và em gái tội
nghiệp đó đã tìm đến bạn để “cầu cứu”. Thế mà bạn nỡ “làm ngơ”. Bạn có thể
nói: “Đây là chuyện nội bộ của gia đình”, điều đó hoàn toàn chính xác, nhưng nó
đang đe dọa đến tương lai học sinh của bạn. Cũng là một người phụ nữ, bạn thừa
hiểu rằng việc lập gia đình ở tuổi này đồng nghĩa với việc chấm dứt việc học
hành còn đang dang dở. Ở độ tuổi phổ thông trung học các em còn bồng bột, suy
nghĩ còn đơn giản thế mà đã phải gánh vác một trách nhiệm rất lớn, đòi hỏi sự
trưởng thành về mọi mặt. Vẫn biết đó là một hạnh phúc nhưng trong lúc này em
còn đang đi học, chưa thể có sự chuẩn bị chu đáo đón nhận nó và còn bao hoài
bão về con đường học vấn sẽ theo đó mà tan biến. Thái độ thờ ở đối với tương lai
của học sinh là một thái độ vô trách nhiệm, nếu không muốn nói là hơi nhẫn tâm.
Xử lý theo cách này thì quả thật bạn đã tránh cho mình không phải chuốc lấy “rắc
rối” vì bạn biết đây là vấn đề rất khó mà nhiều khi có cố gắng cũng chưa chắc đã
đem lại kết quả. Nhưng như vậy bạn đã vô tình dập tắt niềm hy vọng, tin tưởng
của học sinh vào cô giáo và dễ khiến học sinh của bạn dễ rơi vào tuyệt vọng vì
mất đi một chỗ để “cầu cứu”.
Bạn là một giáo viên có trách nhiệm và luôn yêu thương học sinh, bạn không bao
giờ muốn chứng kiến cảnh học trò của mình đang vui vẻ học hành bên bạn bè
phải ngậm ngùi “lên xe hoa về nhà chồng”, nên càng không thể thờ ơ trước cảnh
ngộ éo le của học sinh. Bạn sẽ tiếp thêm sức mạnh, động viên em học sinh kiên
quyết đấu tranh với ý kiến của gia đình. Điều đó tạm thời có thể an ủi được học
sinh vì ít nhất em đã tìm được một chỗ dựa tinh thần. Nhưng liệu rằng trong tình
cảnh này điều thực sự em cần có phải chỉ là những lời động viên và “cổ vũ” đấu
tranh. Vì nếu sự chống đối mà có hiệu quả chắc em đã không phải tìm đến bạn.
Chắc chắn em đã hoàn toàn bất lực khi một mình phải đấu tranh phản đối lại
quyết định của gia đình, nên em cần một cách để hành động. Hơn nữa, biết đâu
đấy học sinh đó càng dứt khoát đấu tranh theo sự cổ vũ của bạn không những
không đem lại kết quả, mà lại càng làm cho tình hình thêm xấu đi thì thật tai hại.
Vậy tốt nhất trong tình huống này bạn nên thật bình tĩnh trấn an tinh thần và động
viên em. Bạn tỏ ra thông cảm nhưng cũng nói cho em hiểu bố mẹ luôn thương
yêu, mong muốn con cái được hạnh phúc, biết đâu việc bắt em lập gia đình sớm
là có lý do nào đó chăng. Khi cả cô trò đã cùng bình tĩnh phân tích kỹ càng
nguyên nhân của vấn đề rồi hãy quyết định phương án giải quyết cũng chưa
muộn.
Nếu thực sự đó là một sự áp đặt quá đáng từ phía gia đình, đơn giản chỉ xuất phát
từ một quyền lợi nào đó của người lớn bắt con trẻ phải chấp nhận hy sinh hạnh
phúc của mình thì bạn nên khuyên em kiên trì giải thích để cha mẹ hiểu mà bỏ
qua quyết định sai lầm đó. Nhưng đó không phải là sự chống đối bằng những
hành động tiêu cực (như bỏ nhà đi, hỗn láo với cha mẹ) mà phải kết hợp với sự
thuyết phục, giải thích kiên trì. Bạn cần nói cho em hiểu việc đầu tiên em cần làm
là vẫn tiếp tục học thật tốt để bố mẹ thấy rằng hạnh phúc thực sự của em lúc này
là được cắp sách tới trường như các bạn bè cùng trang lứa. Sự thất vọng, chán
nản bỏ bê chuyện học hành lúc này sẽ là một bất lợi lớn khiến cha mẹ càng quyết
tâm với quyết định của mình hơn. Nhưng để cho học sinh thực sự yên tâm, bạn
hứa sẽ bằng mọi cách giúp em thuyết phục gia đình, kể cả sự can thiệp của những
tổ chức xã hội ở địa phương nếu cần thiết. Lựa chọn xử lý theo cách này là bạn
đã thực sự phải đối mặt với một nhiệm vụ hết sức khó khăn. Bạn phải lập tức lên
kế hoạch gặp gỡ gia đình, phải chuẩn bị những lý lẽ cần thiết để lời nói của bạn
có sức thuyết phục nhất. Đó sẽ là vấn đề không đơn giản, đòi hỏi sự khéo léo,
kiên trì, lòng dũng cảm và tình thương yêu vô bờ với học sinh vì bạn có thể vấp
phải sự kháng cự từ phía gia đình, không loại trừ cả sự xúc phạm. Trong cuộc
“thương lượng” với gia đình, bạn phải giải thích cho gia đình thấy rằng nếu bắt
em phải nghỉ học trong lúc này là buộc em phải hy sinh niềm hạnh phúc lớn lao
của đời mình. Và em sẽ lo toan cho cuộc sống sao đây khi em chưa thực sự chuẩn
bị để đối phó với vô vàn khó khăn, thách thức sẽ đến. Người lớn chúng ta sẽ cầm
lòng sao đây khi phải chứng kiến cảnh một em gái ngậm ngùi nhìn bạn bè trang
lứa của mình đang vui vẻ cắp sách đến trường. Dù được cha mẹ sinh ra và nuôi
dưỡng, nhưng con trẻ hoàn toàn có quyền tự quyết định về những vấn đề liên
quan đến tương lai của mình, nhất là vấn đề trọng đại này. Chính vì thế người lớn
chúng ta cần tôn trọng và chỉ nên định hướng chứ không thể can thiệp một cách
thô bạo.
Nhưng những lời “giảng giải” của bạn sẽ ít sức thuyết phục nếu thiếu đi một lời
cam kết. Với tư cách là một giáo viên luôn gần gũi, quan tâm đến em, bạn hứa sẽ
cố gắng giúp đỡ hết sức để em có thể học tập tốt, chẩn bị một cách tốt nhất cho
tương lai của mình về sau. Trong tình huống này chỉ có thể bằng những lời nói có
lý, có tình và sự kiên trì của bạn mới mang lại kết quả. 
5) Giáo viên chủ nhiệm đưa học sinh phạm lỗi về nhà.
Có một học sinh vi phạm nghiêm trọng nội quy của nhà trường. Ban giám hiệu
yêu cầu giáo viên chủ nhiệm phải đưa em đó về tận nhà để nói chuyện với bố
mẹ. Nhưng khi chưa kịp để giáo viên trình bày xong, bố của em học sinh đó đã
đứng dậy tát em học sinh tới tấp vì đã làm “xấu mặt” gia đình. Vào địa vị của
người giáo viên chủ nhiệm này, bạn xử lý sao đây?
1. Bạn im lặng không nói gì vì đó là chuyện của gia đình giáo dục con cái. Và
đó cũng là một bài học cho cậu học sinh phạm tội.
2. Bạn bỏ về vì cho rằng gia đình phụ huynh học sinh đã không tôn trọng giáo
viên
3. Bạn can thiệp không cho người bố tiếp tục đánh học sinh đó. Đồng thời bạn
dùng những lời lẽ giải thích cho vị phụ huynh hiểu đó không phải là cách giáo
dục hay và yêu cầu gia đình cùng phối hợp với nhà trường để giáo dục em.
**********
Việc phải dẫn học sinh phạm lỗi về tận nhà để trình bày với gia đình là “vạn bất
đắc dĩ”, vì giáo viên sẽ phải chuẩn bị “đương đầu” với những phản ứng từ phía
gia đình. Nhưng thiết lập mối quan hệ giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo
dục học sinh là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng. Là một giáo viên chủ nhiệm,
bạn thay mặt cho nhà trường để thực hiện sự phối hợp đó.
Trong tình huống này bạn thực sự đã gặp phải một thách thức lớn vì phụ huynh
học sinh quá nóng tính và cư xử có phần hơi thô lỗ, đánh con ngay trước mặt giáo
viên. Bạn có thể im lặng vì nghĩ đó là quyền giáo dục con của gia đình, chỉ là một
giáo viên chủ nhiệm nên bạn không có quyền can thiệp. Sẽ có nhiều người lựa
chọn phương án xử lý này vì dù sao đó cũng là hình phạt thích đáng cho một cậu
học trò nghịch ngợm. Nhưng liệu học sinh sẽ nghĩ gì về thái độ “thờ ơ”, phó mặc
đó của bạn? Biết đâu em đó sẽ nghĩ rằng chính việc “tố cáo” của bạn là nguyên
nhân khiến em phải chịu một trận đòn ngay trước mặt “người ngoài”. Và sự bực
tức, thậm chí coi thường cô giáo sẽ ngấm ngầm hình thành và những lời dạy bảo
của bạn trở nên vô tác dụng. Dù học sinh có mắc khuyết điềm thế nào đi nữa thì
không một giáo viên nào lại muốn học sinh phải chịu những trận đòn chí mạng.
Vì trách nhiệm với học sinh, bạn sẽ không thể chọn một giải pháp chỉ vì sự “an
toàn” của bản thân.
Nếu bỏ về trong lúc này thì lại là cách xử sự hết sức sai lầm. Bạn có quyền làm
điều đó vì sự tự ái trước thái độ cư xử thiếu tôn trọng của phụ huynh học sinh.
Bạn thay mặt nhà trường đến g