Tài liệu tập huấn Hướng dẫn sử dụng các kỹ thuật đánh giá trong lớp học cho môn Tin học - Nguyễn Chí Trung

1. Nhóm kỹ thuật đánh giá mức độ nhận thức

1.1. Kiểm tra kiến thức nền

Mục đích: Kiểm tra HS kiến thức đã học, làm cơ sở để xác định điểm bắt đầu của kiến thức

mới cần dạy. Ngoài ra, có thể giúp HS hệ thống lại những kiến thức cơ bản đã học.

Mô tả: Là kĩ thuật đánh giá HS thông qua một phiếu (gọi là phiếu hỏi kiến thức nền) gồm

các câu hỏi tự luận ngắn gọn, hoặc các câu hỏi trắc nghiệm đơn giản nhưng gần như bao phủ

được kiến thức đã học.

Cách thực hiện: GV tạo ra một phiếu hỏi kiến thức nền; chuẩn bị trước câu trả lời; yêu cầu

HS trả lời vào thời điểm thích hợp, thường là bắt đầu một bài học mới.

Ví dụ: Trước khi cho HS luyện tập sử dụng chuột trong bài 6 (trò chơi Blocks, Tin học lớp

3), ta có thể kiểm tra HS những kiến thức đã biết về chuột máy tính thông qua một phiếu gồm

các câu hỏi sau:

1) Chuột máy tính có chức năng gì?

2) Chuột máy tính có những bộ phận nào?

3) Để mở một chương trình trò chơi từ biểu tượng chương trình trên màn hình ta sử

dụng thao tác nào sau đây:

A/ nháy chuột vào biểu tượng chương trình

B/ nháy kép chuột vào biểu tượng chương trình

C/ kéo thả chuột vào biểu tượng chương trình

D/ di chuyển chuột vào biểu tượng chương trình

Thảo luận:

- Khi nào không nên sử dụng kĩ thuật “Kiểm tra kiến thức nền”?

- Để kiểm tra kiến thức nền có nhất thiết phải dùng phiểu hỏi ngắn hoặc câu hỏi trắc

nghiệm không?

- Hãy đề xuất cách kiểm tra kiến thức nền khi bắt đầu dạy HS tập gõ các phím ở hàng

trên (Tin học lớp 3)

pdf 18 trang Người đăng hoanguyen99 Lượt xem 812Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Tài liệu tập huấn Hướng dẫn sử dụng các kỹ thuật đánh giá trong lớp học cho môn Tin học - Nguyễn Chí Trung", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
g bài học. 
Mô tả: Là một kĩ thuật đánh giá HS thông qua một bảng (gọi là bảng hai phía/bảng lưỡng 
cực) mà ở đó có một số tiêu chí cần đánh giá hai mặt trái ngược nhau, ví dụ như điểm 
mạnh/điểm yếu; thuận lợi/bất lợi; thuận lợi/khó khăn;  
Cách thực hiện: GV tạo bảng hai phía; điền sẵn các câu trả lời vào ô trống; sao chép sang 
bảng khác và xóa các câu trả lời, rồi yêu cầu HS trả lời vào thời điểm thích hợp, trong bài học 
hoặc cuối bài học. 
Ví dụ: Khi học bài “Khám phá máy tính”, Tin học lớp 4, GV có thể yêu cầu HS làm bài tập 
sau để đánh giá khả năng phân tích, so sánh của HS: 
Hãy nêu một số điểm khác biệt trái ngược nhau giữa máy tính xưa và nay: 
NCT.FIT.HNU 
4 
 Máy tính đầu tiên Máy tính ngày nay 
Kích thước 
Tốc độ tính toán 
. 
. 
. 
Thảo luận: 
- Hãy khai thác những nội dung sau đây để đưa ra câu hỏi hoặc bài tập yêu cầu HS 
đánh giá hai mặt trái ngược nhau: 
o Máy tính: Những công việc có thể làm được và những công việc không thể 
làm được 
o Mạng Internet: Ưu điểm (lợi ích) và Hạn chế (những điều nên tránh) 
o Khám phá rừng nhiệt đới bằng phần mềm: Những điều gì ta có thể nhận biết 
nhờ phần mềm và những gì ta không thể nhận biết thông qua phần mềm. 
1.5. Thăm dò suy nghĩ và thái độ 
Mục đích: Biết được suy nghĩ, thái độ của HS về một vấn đề liên quan đến bài học; khuyến 
khích các em chia sẻ và so sánh suy nghĩ của nhau. 
Mô tả: Là một kĩ thuật đánh giá HS bằng cách sử dụng một phiếu (gọi là phiếu thăm dò) 
gồm một số câu hỏi trắc nghiệm hoặc một bảng khảo sát với các mức chỉ báo xác định, để 
thăm dò ý kiến, thái độ của HS về một vấn đề liên quan đến bài học. 
Cách thực hiện: GV tạo công cụ (phiếu thăm dò/bảng khảo sát); chuẩn bị trước các câu trả 
lời; yêu cầu HS trả lời vào thời điểm thích hợp, thường là cuối một hoặc một số bài học. 
Ví dụ: Sau bài học trò chơi “Khám phá rừng nhiệt đới”, ta có thể đưa ra một phiếu gồm 
những câu hỏi sau đây để thăm dò suy nghĩ, tình cảm, thái độ của HS: 
Câu 1. Sau khi được chơi trò chơi khám rừng nhiệt đới, em đồng ý với những ý kiến 
nào dưới đây: 
A/ Rừng nhiệt đới có nhiều cây cối và các con vật đáng yêu 
B/ Rừng nhiệt đới rất rậm rạp và có nhiều thú dữ đáng sợ 
C/ Các con vật trong rừng có thể ngủ ở bất kì lúc nào và chỗ nào chúng muốn 
D/ Con người phải có ý thức bảo vệ thiên nhiên và môi trường xung quanh 
Câu 2. Trò chơi khám phá rừng nhiệt đới giúp em luyện tập thành thạo thao tác gì khi 
sử dụng máy tính? Em có thích học thông qua trò chơi không và vì sao? 
Thảo luận: 
- Phiếu thăm dò có thể tạo bằng câu hỏi tự luận được không? 
NCT.FIT.HNU 
5 
- Các phần mềm học tập, ngoài mục tiêu rèn luyện kiến thức, kĩ năng, còn có mục tiêu 
rất rõ ràng về rèn luyện, bồi dưỡng phẩm chất, thái độ. Hãy khai thác những bài học 
này để tạo ra các phiếu thăm dò suy nghĩ, thái độ của HS, từ đó, kịp thời giáo dục HS. 
- Hãy đề xuất phiếu thăm dò thái độ của HS khi học các mạch kiến thức khác trong 
chương trình Tin học tiểu học, ví dụ “Tìm hiểu máy tính”, “Mạng Internet”. 
1.6. Trả lời theo mẫu What/How/Why (cái gì, như thế nào, tại sao) 
Mục đích: Đánh giá kỹ năng nhận biết và phân tích thông tin nhằm trả lời ba câu hỏi: cái gì? 
như thế nào? tại sao? 
Mô tả: Là một kĩ thuật (gọi tắt là what/how/why) đánh giá HS bằng cách đưa ra một hình ảnh 
hoặc một chủ đề, từ đó HS được yêu cầu trả lời ba câu hỏi cụ thể có dạng What?, How?, 
Why? 
Cách thực hiện: GV tạo công cụ (hình ảnh, chủ đề); chuẩn bị trước các câu trả lời; yêu cầu 
HS trả lời vào thời điểm thích hợp, thường là cuối một hoặc một số bài học. 
Ví dụ 1: 
Ví dụ 2: Ở một bài học nào đó, trong chủ đề về học gõ phím bằng phương pháp 10 ngón (Tin 
học tiểu học), ta có thể sử dụng bài tập dưới đây để đánh giá HS về khả năng phân tích thông 
tin theo dàn ý gồm 3 phần, tương ứng trả lời 3 câu hỏi dạng what/how/why: 
NCT.FIT.HNU 
6 
Quan sát hình ảnh và trả lời 3 câu hỏi sau: 
- Người này đang làm gì? 
- Tư thế ngồi của người đó như thế 
nào? 
- Tại sao cần phải ngồi với tư thế đó? 
Thảo luận: 
- Hãy khai thác kĩ thuật what/how/why khi muốn kiểm tra, đánh giá HS trong quá trình 
học tập các mạch kiến thức sau đây: 
o Gõ phím bằng phương pháp 10 ngón 
o Soạn thảo văn bản 
o Sử dụng phần mềm đồ họa 
o Lập trình Logo 
- Trong dạy học Tin học, liệu có thể xây dựng những kĩ thuật tương tự nhằm hình thành 
một qui trình thực hiện chung nào đó không, ví dụ qui trình ba bước: Xác định yêu 
cầu/ Tiến hành thực hiện/ Kiểm tra kết quả? Với qui trình đó, ta cần đặt những câu hỏi 
nào? 
1.7. Tóm tắt thành một câu 
Mục đích: Đánh giá được khả năng tổng kết, khái quát thông tin đầy đủ, ngắn gọn, súc tích 
thông qua khả năng sử dụng ngôn ngữ mạch lạc và tư duy hệ thống của HS. 
Mô tả: Là một kĩ thuật đánh giá khả năng tổng hợp, khái quát kiến thức của HS thông qua 
việc yêu cầu HS chỉ trả lời bằng một câu ngắn gọn cho một câu hỏi mà GV nêu ra; hoặc 
thông qua việc yêu cầu HS giải thích một câu như là “thành ngữ” để ghi nhớ hoặc tránh nhầm 
lẫn trong các thao tác hay cách thực hiện nào đó. 
Cách thực hiện: GV tạo ra một thành ngữ mới và đề nghị HS giải thích ý nghĩa. GV đặt câu 
hỏi và đề nghị HS trả lời chỉ bằng một câu ngắn gọn, súc tích nhất có thể được. Không đòi 
hỏi HS tạo ra thành ngữ. 
Ví dụ: Một trong các cách đánh giá khả năng tổng kết, khái quát thông tin của HS là yêu cầu 
các em giải thích các câu “thành ngữ” hoặc trả lời các câu hỏi như các ví dụ dưới đây: 
- Tại sao trong khi sử dụng phần mềm soạn thảo văn bản, để nhập văn bản đúng vị trí 
mong muốn ta cần phải nhớ câu “Gần dùng phím, xa dùng chuột.”? 
- Tại sao khi sử dụng công cụ trong phần mềm Paint để vẽ hình; hoặc khi sử dụng các 
nút lệnh trong phần mềm soạn thảo văn bản, ta cần nhớ câu “Chọn rồi mới làm”? 
- Với mỗi câu hỏi dưới đây, hãy chỉ dùng một câu ngắn gọn để trả lời: 
o Hãy nêu một lợi ích của máy tính? 
o Hãy nêu một ví dụ người máy có thể làm việc ở nơi nguy hiểm? 
NCT.FIT.HNU 
7 
Thảo luận: 
- Phát hiện những câu “thành ngữ” khác và nêu tình huống để yêu cầu HS giải thích 
- Hãy đề xuất một số câu hỏi đánh giá HS mà câu trả lời chỉ bao gồm một câu. 
1.8. Xây dựng bản đồ khái niệm 
Mục đích: Đánh giá được khả năng tổng hợp, phân loại và hệ thống về các khái niệm hay 
kiến thức từ một hay một số bài học. 
Mô tả: Là một kĩ thuật (gọi là bản đồ khái niệm) đánh giá khả năng tổng hợp, phân loại và 
hệ thống về các khái niệm hay kiến thức của HS thông qua việc yêu cầu các em nối các khái 
niệm có mối liên quan với nhau trong một sơ đồ. 
Cách thực hiện: GV tạo ra một sơ đồ mà các hình khối nằm rời rạc và yêu cầu HS kết nối 
chúng lại một cách có ý nghĩa. 
Ví dụ: Cuối bài học “Khám phá máy tính”, Tin học lớp 4, ta có thể kiểm tra HS về khả năng 
kết nối các thiết bị thuộc cùng một loại (cùng một khái niệm) thông qua bài tập sau: 
Hãy nối các các thiết bị trong cùng một nhóm với nhau 
Thảo luận: 
- Kĩ thuật bản đồ khái niệm có thể sử dụng như một sơ đồ tư duy không? 
- Hãy đề xuất một số ví dụ minh họa kĩ thuật bản đồ khái niệm có thể sử dụng để củng 
cố, ôn luyện, củng cố kiến thức. 
1.9. Làm bài tập “1 phút” 
Mục đích: Nhanh chóng đánh giá mức độ tập trung, chú ý của HS vào bài học; Đánh giá mức 
độ nhận biết, thông hiểu các kiến thức trọng tâm của bài học. 
Mô tả: Là một kĩ thuật đánh giá HS về mức độ nắm được kiến thức, kĩ năng trọng tâm của 
bài học thông qua việc yêu cầu HS trả lời một số câu hỏi về nội dung cơ bản, trọng tâm của 
bài học, hoặc về những nội dung cần chú ý. 
Cách thực hiện: GV nghiên cứu mục tiêu bài học, nghiên cứu bài học để xác định những 
kiến thức, kĩ năng trọng tâm và những điểm chú ý khác. Từ đó, GV đưa ra một số (ít) câu hỏi 
để kiểm tra, khảo sát HS về những kiến thức này. 
Bàn phím 
Chuột máy tính Màn hình 
Máy in 
Đĩa cứng 
Đĩa CD 
Thiết bị nhớ Flash Webcam 
NCT.FIT.HNU 
8 
Ví dụ: Khoảng 3-4 phút trước khi kết thúc bài học “Vẽ tự do bằng cọ vẽ, bút chì”, Tin học 
lớp 4, để đánh giá HS đã thu nhận những kiến thức cơ bản, trọng tâm như thế nào, ta có thể 
yêu cầu HS trả lời những câu hỏi sau đây: 
- Theo em, khi sử dụng công cụ tô màu, ta cần chú ý điều gì? 
- Em có phát hiện được việc vẽ hình bằng cọ và bút chì có điểm gì khác biệt so với việc 
vẽ hình bằng các công cụ vẽ nét thẳng, nét cong và nét tròn? 
- Điều gì em thấy khó nhất khi sử dụng các công cụ vẽ tự do? 
Thảo luận: 
- Hãy nêu tên một số bài học mà GV có thể nhanh chóng thu thập thông tin phản hồi về 
quá trình học tập của HS bằng 2 câu hỏi dưới đây trước 3-4 phút cuối bài học? 
o Điều quan trọng nhất mà em học được trong giờ học này là gì? 
o Còn vấn đề quan trọng nào mà em chưa hiểu rõ nhất? 
o Những câu hỏi nào em quan tâm mà chưa được giải đáp? 
- Anh/chị tán thành những luận điểm nào dưới đây, hãy bình luận và đưa ra chính kiến 
cùng với ví dụ minh họa: 
o Việc sử dụng bài tập “1 phút” tạo cơ hội cho HS đặt câu hỏi để GV giải đáp và 
trợ giúp cho quá trình học tập 
o Việc sử dụng bài tập “1 phút” giúp GV có những điều chỉnh cần thiết trong 
quá trình dạy học môn học 
o Bài tập “1 phút” hay dùng trong các bài giảng cung cấp nhiều thông tin, những 
giờ học có thảo luận nhóm, hoặc kiểm tra việc chuẩn bị ở nhà v.v 
o Bài tập “1 phút” thường được dùng trong các lớp đông. 
2. Nhóm kỹ thuật đánh giá năng lực vận dụng 
2.1. Nhận diện vấn đề 
Mục đích: Giúp GV đánh giá khả năng nhận diện, phân loại và xác định phương pháp giải 
quyết từng loại vấn đề của HS; Giúp HS hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề. 
Mô tả: Là một kĩ thuật đánh giá khả năng nhận diện, phân loại và xác định phương pháp giải 
quyết vấn đề của HS. Kĩ thuật này được thực hiện bằng cách GV tạo ra một các tình huống 
hay vấn đề khác nhau và yêu cầu HS xác định, phân loại vấn đề và đề xuất phương pháp giải 
quyết tương ứng. 
Cách thực hiện: 
 - GV đưa ra các vấn đề để HS nhận diện, phân loại. 
 - GV sàng lọc những thông tin cần cung cấp để HS có căn cứ nhận diện vấn đề 
 - GV yêu cầu HS đặt tên cho các vấn đề nhận diện được 
 - Thiết kế một mẫu phiếu nhận diện vấn đề có hướng dẫn HS thực hiện 
 - Dành thời gian hợp lý cho HS thực hiện 
NCT.FIT.HNU 
9 
Ví dụ: Khi học bài “Thực hành tổng hợp” , về phần mềm Paint (Tin học lớp 4), GV có thể 
đưa ra tình huống dưới đây và khuyến khích HS đặt tên cho bức tranh, mô tả đầy đủ cho bức 
tranh và phát hiện ra những công cụ cần sử dụng để vẽ được bức tranh. Những yêu cầu này 
phản ánh khả năng nhận diện vấn đề của HS. 
Bức tranh Nhận diện vấn đề 
- Đặt tên cho bức tranh: Chú gà trống 
- Mô tả bức tranh: Đây là bức tranh 
trong phần mềm Paint, vẽ chú gà 
trống đứng trên đống rơm, dưới ông 
mặt trời và những đám mây xanh 
- Những công cụ được sử dụng để vẽ 
bức tranh này là: đường cong, hình 
tròn, bảng màu, bình phun sơn 
- Đặt tên cho bức tranh: 
- Mô tả bức tranh: ............................... 
... 
... 
... 
- Những công cụ được sử dụng để vẽ 
bức tranh này là: .. 
... 
... 
Thảo luận: 
- Khi thực hiện đánh giá bằng kĩ thuật này, nên tổ chức đánh giá theo cá nhân hay theo 
nhóm? Nếu theo tổ chức theo nhóm, cần chú ý đến những điểm gì? (ví dụ về sự đồng 
đều tương đối về trình độ giữa các nhóm?). 
- Khi thực hiện đánh giá bằng kĩ thuật này, có cần tính đến mức độ hiểu biết và kinh 
nghiệm thực tiễn của HS không? Hãy đưa ra ý kiến và ví dụ minh họa. 
2.2. Lựa chọn giải pháp 
Mục đích: Đánh giá khả năng lựa chọn đúng giải pháp giải quyết vấn đề cho những tình 
huống cụ thể. Góp phần giúp HS phát triển năng lực giải quyết vấn đề của thực tiễn. 
Mô tả : Là một kĩ thuật đánh giá HS về khả năng lựa chọn đúng giải pháp giải quyết vấn đề 
cho những tình huống cụ thể. Kĩ thuật này được thực hiện bằng cách GV đưa ra các tình 
huống, vấn đề cần giải quyết, sau đó yêu cầu HS chỉ ra phương pháp có thể áp dụng để giải 
quyết vấn đề. 
NCT.FIT.HNU 
10 
Cách thực hiện: GV xây dựng các tình huống có thể giải quyết bằng một số cách khác nhau 
hoặc cần phải vận dụng tổng hợp kiến thức đã học để quyết định cách nào là đúng để giải 
quyết vấn đề đã nêu. 
Ví dụ: GV có thể đưa ra tình huống và yêu cầu dưới đây để kiểm tra xem HS có khả năng lựa 
chọn đúng giải pháp không (Tin học lớp 3). 
Trong bảng dưới đây, với văn bản cần gõ ở cột 1, hãy điền kí tự “x” vào một hoặc cả 
hai trong ô trống ở hai cột bên phải để gõ được một cách thuận lợi văn bản tương ứng. 
Dãy chữ hoặc kí hiệu cần gõ 
Dùng kèm phím 
Shift 
Dùng phím 
Caps Losk 
NHUNG TAN LA RUNG RINH x 
HA NOI la thu do cua VIET NAM x x 
Dia chi email co kí hieu @ nhung 
khong dung ki hieu !, #, $ ,  
x 
Thảo luận: 
- Trong môn Tin học tiểu học, có những nội dung kiến thức hay bài học nào có thể sử 
dụng kĩ thuật lựa chọn giải pháp để đánh giá năng lực của HS? Hãy nêu ví dụ minh 
họa 
2.3. Xác định qui trình 
Mục đích: Đánh giá khả năng xác định qui trình giải quyết vấn đề cho những tình huống cụ 
thể. Giúp HS phát triển năng lực vận dụng lý thuyết vào giải quyết linh hoạt các vấn đề thực 
tiễn; Phát triển năng lực làm việc khoa học. 
Mô tả : Là một kĩ thuật đánh giá HS về khả năng xác định qui trình giải quyết vấn đề cho 
những tình huống cụ thể. Kĩ thuật này được thực hiện bằng cách GV đưa ra các tình huống, 
vấn đề cần giải quyết, sau đó yêu cầu HS chỉ ra các phương pháp hoặc qui trình khả thi, có 
thể áp dụng để giải quyết vấn đề. 
Cách thực hiện: 
 - Xác định các qui trình cơ bản có trong bài học mà HS cần sử dụng để giải quyết vấn 
đề 
 - Tìm hoặc xây dựng những vấn đề ví dụ minh họa cho từng qui trình. Mỗi ví dụ chỉ 
nên minh họa cho một qui trình. 
 - Thiết kế mẫu phiếu bài tập cho kỹ thuật đánh giá này, trong đó có danh sách các 
bước của qui trình và ví dụ hoặc tình huống cụ thể. 
 - Kiểm tra lại về độ khó của bài tập, thời gian thực hiện; chỉnh sửa trước khi triển khai 
trên lớp. Hướng dẫn HS làm bài. 
Ví dụ: GV có thể đưa ra tình huống và yêu cầu dưới đây để kiểm tra xem HS có khả năng 
đưa ra cách vẽ được các hình phức tạp hay không trong phần mềm Paint (Tin học lớp 4). 
NCT.FIT.HNU 
11 
Để vẽ được hình con thuyền trong phần mềm Paint như hình 5 dưới đây, ta cần thực 
hiện từng bước để bắt đầu vẽ từ những hình đơn giản nhất rồi bổ sung dần các chi tiết cho 
hình. Cụ thể, con thuyền đã được vẽ qua 5 bước như dưới đây. Tương tự như vậy, em hãy đề 
xuất các bước để vẽ được chiếc ti vi như trong hình 6. 
(1) 
(2) 
(3) 
(4) 
(5) 
(6) 
Thảo luận: 
 - Những nội dung kiến thức nào trong môn Tin học tiểu học có thể bồi dưỡng cho HS 
qui trình giải quyết trước khi thực hiện kỹ thuật đánh giá? 
 - Tại sao kỹ thuật đánh giá này có nên được triển khai cho HS làm theo nhóm? Hãy 
đưa ra ví dụ minh họa cho giải thích của mình (Tạo cơ hội cho HS cùng trao đổi, thảo luận và 
chọn ra nguyên tắc giải quyết vấn đề tối ưu, tiết kiệm được thời gian?) 
2.4. Vận dụng vào thực tiễn 
Mục đích: Đánh giá mức độ hiểu bài và khả năng chỉ ra hoặc thực hiện vận dụng những kiến 
thức đã học vào thực tiễn. 
Mô tả: Đây là một kỹ thuật đánh giá khả năng liên hệ, vận dụng kiến thức đã học vào thực 
tiễn, đặc biệt là vận dụng các phương pháp và quy trình. Kỹ thuật này được thực hiện bằng 
cách GV thiết kế một phiếu vận dụng, trong đó nêu các tình huống và yêu cầu HS chỉ ra cách 
thực hiện hoặc thực hiện giải quyết tình huống. 
Cách thực hiện: GV thiết kế tình huống thực tiễn liên quan đến những công cụ, phương 
pháp, quy trình có thể vận dụng giải quyết tình huống đó, rồi yêu cầu HS nhận dạng vấn đề, 
nêu cách giải quyết hoặc thực hiện giải quyết tình huống. Thời gian dành cho HS thực hiện 
nhiệm vụ nên từ 3-5 phút. 
NCT.FIT.HNU 
12 
Ví dụ: 
Mô tả Vận dụng 
- Bức tranh ở hình bên vẽ bằng 
những công cụ nào trong Paint? 
- Ta có thể vẽ thêm vào bức tranh 
đã có để tạo thành bức tranh mới. 
Hãy nêu ý tưởng về bức tranh mới 
và cách tạo ra nó 
- Hình bên là danh mục các mặt 
hàng mẹ chuẩn bị đi chợ để mua. 
Mẹ em cần tính tiền cần cho từng 
mặt hàng và tổng số tiền cần trả. 
- Hãy nêu cách thực hiện các tính 
toán trên bằng một phần mềm mà 
em đã được học. 
- Hãy sử dụng phần mềm để thực 
hiện các tính toán và thông báo 
kết quả. 
- Hình bên là trò chơi DOTS 
- Nếu bây giờ đến lượt em đi, em sẽ 
chọn cạnh nào để nối? Vì sao em 
chọn cạnh đó? 
- Em hãy nêu nguyên tắc chọn đoạn 
thẳng cần tô để dành được nhiều 
khả chiến thắng nhất. 
Thảo luận: 
- Khai thác những chủ đề kiến thức trong chương trình Tin học tiểu học mà ở đó cần 
dạy học và đánh giá HS về tri thức phương pháp. 
- Hãy đề xuất các mức độ vận dụng trong đánh giá và cho ví dụ minh họa. 
2.5. Viết lại có định hướng 
Mục đích: Đánh giá, phát triển năng lực tổng hợp và trình bày lại những thông tin hay khái 
niệm quan trọng của bài học bằng ngôn ngữ của HS; Đánh giá, phát triển năng lực viết, diễn 
giải, chuyển giao kiến thức đã học cho người khác. 
Mô tả: Trong nhiều môn học, HS cần chuyển hóa những nội dung đã học sang dạng ngôn 
ngữ dễ hiểu. Viết lại có định hướng vừa là kỹ thuật đánh giá vừa là công cụ để phát triển 
năng lực trình bày. HS được yêu cầu viết lại nội dung của bài học bằng ngôn ngữ của chính 
NCT.FIT.HNU 
13 
mình. Thông qua việc thực hiện kỹ thuật này, GV và HS có thể nhận biết được khả năng tổng 
kết, tổ chức các thông tin quan trọng và khả năng sử dụng ngôn ngữ để chuyển tải nội dung 
một cách đơn giản dễ hiểu của HS. 
Cách thực hiện: 
 - Chọn một lý thuyết, một khái niệm, một luận điểm quan trọng mà HS đã có thời 
gian nghiên cứu. 
 - Chỉ rõ đối tượng (người đọc) để định hướng cho HS viết lại nội dung phù hợp. GV 
thử hoàn thành nhiệm vụ trước khi giao cho HS thực hiện. 
 - Hướng dẫn HS viết theo định hướng, thông báo rõ cho HS biết người đọc/ nghe bài 
viết của HS là ai, những giới hạn cho phép về số lượng câu, từ, thời gian làm bài, thời gian 
trình bày. 
Ví dụ: Trong môn Tin học tiểu học Lớp 4, khi dạy về bài “Sử dụng câu lệnh lặp”, GV có thể 
thiết kế một số câu hỏi theo kỹ thuật này như sau: 
Câu hỏi 1: Hãy nói cho bạn em biết tại sao cần dùng câu lệnh lặp trong lập trình logo 
Câu hỏi 2: Hãy nói cho bạn em biết một số lỗi sai khi viết câu lệnh lặp 
Câu hỏi 3: Hãy cùng với các bạn trong nhóm tạo chương trình Logo điều khiển chú 
rùa vẽ hình sau đây 
3. Nhóm kỹ thuật tự đánh giá và phản hồi về quá trình dạy - học 
3.1. Liệt kê mục tiêu của chủ đề được học 
Mục đích: Giúp GV thu thập thông tin về mức độ quan tâm của HS đến những kiến thức, kỹ 
năng trước khi học một chủ đề/ nội dung nào đó. 
Mô tả: Là kĩ thuật thu thập thông tin từ phía HS dưới dạng một bản liệt kê các kiến thức, kỹ 
năng cần phải đạt được khi học một chủ đề, cùng với yêu cầu HS cho biết mức độ quan tâm 
hoặc ý kiến đánh giá về tầm quan trọng của những kiến thức, kỹ năng đó. 
Cách thực hiện: GV tạo bảng khảo sát, liệt kê những kiến thức, kỹ năng liên quan đến chủ 
đề; liệt kê những ứng dụng của kiến thức học được trong giải quyết các nhiệm vụ thực tiễn; 
Chỉ dẫn rõ cách thức trả lời; Phát bảng liệt kê này cho HS vào lúc bắt đầu giữa hoặc khi kết 
thúc một chủ đề, hay môn học và theo dõi sự thay đổi về mối quan tâm cũng như quan điểm, 
nhận định của HS. 
Ví dụ: Để thu thập thông tin về mức độ quan tâm của HS đến các bài học về lưu trữ, tổ chức 
thông tin trong máy tính, Tin học lớp 5, ta có thể thiết kế bảng khảo sát sau đây: 
Chủ đề: Tổ chức lưu trữ thông tin trong máy tính 
NCT.FIT.HNU 
14 
(1: không cần biết; 2: cần biết; 3: rất cần biết) 
STT Tổ chức lưu trữ thông tin trong máy tính 
Mức độ 
muốn biết 
1 2 3 
1 Mọi thông tin lưu trữ trong máy tính dưới dạng tệp 
2 Tệp luôn được lưu trữ trong một thư mục nhất định 
3 Thư mục dùng để chứa tệp và các thư mục khác 
4 
Cấu trúc các thư mục trong máy tính giống như một cái cây: 
thân cân, cành to, cành bé,. 
5 Biểu tượng thư mục có màu vàng và giống nhau 
6 Biểu tượng tệp có hình ảnh tùy theo từng loại tệp 
7 Để mở một tệp văn bản ta nháy kép chuột vào biểu tượng tệp 
8 
Để xác định được nơi lưu tệp, ta phải chọn từ danh sách “Save 
in” trong hộp thoại “Save as” 
9 
Thư mục được tạo bằng cách chọn lệnh New khi ta nháy chuột 
phải vào cửa sổ nội dung của thư mục mẹ 
Thảo luận: 
 Hãy bình luận về những nhận định sau đây: 
- Chuẩn bị bảng liệt kê khá tốn thời gian 
- Mối quan tâm, kiến thức, kỹ năng cần thiết thu được từ HS thông qua bảng liệt kê có 
thể khiến GV phải cân nhắc đến việc cấu trúc lại nội dung của chủ đề/ môn học 
- Nhiều HS có thể không hứng thú với môn học từ đầu khiến cho sự quan tâm có thể là 
rất thấp. Tuy nhiên, có thể sử dụng bảng liệt kê với những câu hỏi giống nhau ở thời 
điểm bắt đầu và kết thúc một chủ đề/ môn học để GV nhận biết được sự thay đổi 
trong quan điểm cũng như mối quan tâm của HS 
3.2. Khám phá chủ đề học tập (Nhớ lại, tóm tắt, đặt câu hỏi, bình luận, 
kết nối) 
Mục đích: Giúp GV đánh giá năng lực tổng hợp tri thức của HS thông qua việc thực hiện 
những thao tác, hành vi đơn lẻ, theo một tiến trình nhất định; Giúp HS rèn luyện năng lực tự 
học, tự tổng hợp thông tin. 
Mô tả: GV đưa ra một chủ đề và đặt câu hỏi về chủ đề. HS được khuyến khích đưa ra các câu 
trả lời khác nhau bằng cách sử dụng kiến thức và kinh nghiệm đã có; HS có thể sắp xếp lại 
NCT.FIT.HNU 
15 
các câu trả lời theo một thứ tự nào đó và tóm tắt lại thành một ý chung; HS có thể đặt ra các 
câu hỏi mang tính khám phá bản chất; và cuối cùng đưa ra bình luận và tổng hợp. 
Cách thực hiện: GV nêu ra một chủ đề và đưa ra câu hỏi về chủ đề, sau đó tổ chức cho HS 
làm việc với chủ đề này theo 5 bước sau đây: 
 Bước 1. GV khởi tạo chủ đề và HS đóng góp ý kiến trả lời câu hỏi về chủ đề 
Bước 2: HS trao đổi theo nhóm để sắp xếp lại các ý trả lời theo một thứ tự xác định 
Bước 3. HS tóm tắt các ý trả lời vào thành vào một ý chung 
Bước 4: HS được yêu cầu đặt các câu hỏi liên quan đến chủ đề 
Bước 5: HS được khuyến khích đưa ra các nhận xét và tổng hợp các câu trả lời 
Ví dụ: Chủ đề sau đây phù hợp với HS lớp 3 sau khi các em học bài học Tin học đầu tiên: 
“người bạn mới của em”. 
Bước 1. GV khởi tạo chủ đề và HS đóng góp ý kiến trả lời c

Tài liệu đính kèm:

  • pdf10 NCT-MOT SO KI THUAT DANH GIA HS TIEU HOC MON TIN HOC.pdf