Sáng kiến kinh nghiệm: Giáo dục đạo đức cho học sinh chưa ngoan

c đạo đức sẽ đặt nền móng cho sự phát triển nhân cách của các em và yếu tố quyết định phẩm chất tính cách của các em sau này. Do vậy giáo dục đạo đức càng có ý nghĩa to lớn hơn.
II. Hành vi đạo đức
	Hành vi đạo đức là những hành động tự giác bởi động cơ có ý nghĩa về mặt đạo đức.
	Hành vi đạo đức có cấu trúc tâm lý gồm các mặt:
+ Ý thức đạo đức
+ Động cơ, tình cảm đạo đức
+ Hành vi thói quen đạo đức
	Việc giáo dục đạo đức xét đến cùng là hình thành những hành vi tương ứng trong cuộc sống, trong sinh hoạt và các mối quan hệ hành ngày. Hành vi đó trở thành thói quen của trẻ được thể hiện như nét tính cách bền vững của trẻ.
	Mối cá nhân có ý thức đạo đức mới làm cho hành động trở thành hành vi đạo đức và động cơ của nó có ý nghĩa tích cực hay tiêu cực về mặt đạo đức theo những chuẩn mực của một nền đạo đức nhất định, đó là chuẩn mực xã hội chủ nghĩa.
	Hành vi và thói quen đạo đức chỉ có thể được hình thành những hành vi đạo đức thông qua luyện tập, rèm luyện trong giáo dục. Nên cần hình thành hành vi có văn hóa vừa hợp với chuẩn mực thể hiện nét đẹp của hành vi.
	Trong công tác giáo dục ở tiểu học nội dung năm điều dạy của Bác Hồ chính là nội dung phẩm chất đạo đức, quy định các mối quan hệ của con người với xã hội, lao động với người khác và bản thân mình.
	 Đối với bậc tiểu học hành vi đạo đức của học sinh có tính đồng tâm do vậy nên chúng ta cần tận dụng những điều có liên quan mà học sinh đã được học và thu lượm được ở các lớp dưới. Vì vậy nên khi dạy học cần chuẩn bị cho học sinh khả năng tiếp thu loại chuẩn mực, để tránh tình trạng dạy học lớp nào biết lớp ấy.
	III. Nhiệm vụ và yêu cầu của giáo dục đạo đức ở tiểu học
	Ở bậc tiểu học giáo dục đạo đức giữ một vị trí quan trọng vì ở lứa tuổi này nhân cách các em đang được hình thành và phát triển, cần cung cấp cho các em những tri thức sơ đẳng về các chuẩn mực đạo đức, biết phân biệt cái đúng, cái sai, ủng hộ cái đúng và đấu tranh với những cái sai trái...
	Không những thế còn bồi dưỡng cho các em xúc cảm đạo đức biến những chuẩn mực đạo đức đơn giản thành động cơ thôi thúc các em hành động theo những chuẩn mực đạo đức đã học.
	Trong giáo dục bên cạnh những em có đạo đức tốt thì vẫn còn một số học sinh chưa ngoan, việc giáo dục lại cho những em này rất khó thành công như ngày xưa đã có câu: “Dạy con từ thủa còn thơ” nên dạy cho các em là phải để cho các em “ Học ăn học nói” ngay từ khi mới đến trường, để cho nhân cách của các em phát triển một cách lành mạnh.
	Ngoài ra các em cần phải biết tôn trọng và thực hiện đúng quy định của nhà trường, địa phương, nơi ở của mình và nơi công cộng, luôn trung thực tự tin mạnh dạn trong cuộc sống.
	IV.học sinh chưa ngoan và việc giáo dục đạo đức cho học sinh chưa ngoan
1. Khái niệm về học sinh chưa ngoan
	Nói chung có nhiều cách để định nghĩa học sinh chưa ngoan dưới đây là một cách định nghĩa:
	Học sinh chưa ngoan là những học sinh chưa có những hành vi hợp chuẩn mực, tuy chưa ở mức độ trầm trọng, nhưng đã có những biểu hiện sai lệch về hành vi. Hay nói cách khác, học sinh chưa ngoan là những học sinh có những nét tính cách, năng khiếu và sở thích khác với những học sinh khác trong lớp. Do những khác biệt của những học sinh này nên việc giáo dục phải riêng biệt và khác với những biện pháp chung của lớp.
	Học sinh chưa ngoan chủ yếu là những học sinh có đạo đức thường là yếu kém.
	“Học sinh chưa ngoan” rất gần gũi với “ Học sinh cá biệt” hoặc “học sinh hư” và nó tuỳ theo từng trường, từng địa phương để có tên gọi khác nhau. Những học sinh thuộc loại này đều có cái chung là các em có hành vi sai lệch chuẩn mực, sự sai lệch chuẩn mực hành vi của các em do nhiều nguyên nhân khác nhau.
	Biểu hiện hành vi của học sinh chưa ngoan rất đa dạng, với các mức độ khác nhau như: gây gổ, vô lễ, mất trật tự, vi phạm quy chế nhà trường, nói tục, chửi bậy, bỏ học, hay nói dối người lớn, nghiện, trộm cắp
 2. Việc giáo dục xuất phát từ mục tiêu nhiệm vụ giáo dục, để giáo dục cho học sinh những hệ thống chuẩn mực đạo đức đã quy định và buộc mọi học sinh phải tuân theo.
	 Nhìn chung trong nhà trường phổ thông học sinh có phẩm chất đạo đức chiếm đa số, nhưng vẫn còn một số em học sinh có những biểu hiện chưa phù hợp với các chuẩn mực đạo đức và được nằm trong hầu như tất cả ở các trường phổ thông. Nên việc giáo dục “học sinh chưa ngoan” “học sinh cá biệt” đang là vấn đề quan tâm của nhiều trường và phải có những biện pháp cụ thể tác động đến các em để biến đổi hành vi của các em theo sự mong muốn của xã hội.
	Việc giáo dục học sinh chưa ngoan ở các trường vẫn còn nhiều thiếu xót và còn cả về phía gia đình của các em. Nên việc chỉ ra những thiếu xót về phía nhà trường và cần làm cho gia đình ý thức đầy đủ về vai trò của gia đình và sự gắn kết giữa gia đình và nhà trường là việc làm cần thiết để giáo dục các em trong công tác giáo dục.
	Cũng có nhiều bài viết, nhiều công trình nghiên cứu đã giúp chúng ta đánh giá đúng đắn thực trạng giáo dục học sinh chưa ngoan hiện nay. Song trước sự biến động vận động không ngừng của xã hội và nền đạo đức xã hội, thì công tác giáo dục học sinh chưa ngoan luôn là vấn đề quan tâm của mọi giáo viên, gia đình và những người làm công tác giáo dục.
	Có như vậy chúng ta mới giải thích được nguyên nhân, nguồn gốc, các biểu hiện hành vi của đối tượng và thông qua đó thấy rõ được trách nhiệm của nhà trường và những người làm công tác giáo dục.
Có như vậy chúng ta mới giải thích được nguyên nhân, nguồn gốc các biểu hiện hành vi của đối tượng và thông qua đó thấy rõ được trách nhiệm của nhà trường, gia đình trong công tác giáo dục trẻ.
Chương II
Thùc tr¹ng §øc cña häc sinh ch­a ngoan
Vài nét khái quát về trường tiểu học Cần Kiệm- Thạch Thất- Hà Nội
Xã Cần Kiệm là một xã có số dân khoảng 8700 người dân cư ở đây sống chủ yếu bằng nghề nông nghiệp kết hợp với làm các nghề khác như buôn bán, nghề thủ công
Thu nhập bình quân toàn xã nhìn chung còn thấp, tuy nhiên sự nghiệp giáo dục của xã Cần Kiệm đang có những bước phát triển. Trong xã có trường THCS và trường tiểu học khá khang trang, như : trường tiểu học có 632 học sinh chia làm 21 lớp và với tổng số giáo viên và nhân viên là 39. Các khối lớp được phân chia như sau:
Khối lớp 1: 162 học sinh
Khối lớp 2: 124 học sinh
Khối lớp 3: 123 học sinh
Khối lớp 4: 123 học sinh
Khối lớp 5: 112 học sinh
	Trường có đội ngũ giáo viên có năng lực và kinh nghiệm công tác và có nhiều giáo viên giỏi cấp huyện.
	Trường tiểu học Cần Kiệm đã coi trọng việc giáo dục toàn diện cho học sinh và nhà trường không chỉ chú ý tới việc dạy chữ mà còn hết sức coi trọng việc giáo dục đạo đức rèn luyện nhân cách cho các em.
	Nhà trường tranh thủ được sự giúp đỡ của các cấp, các ban ngành, phối hợp với tổ chức xã hội nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục.
	Qua học kỳ I : 2009-2010 nhà trường tiểu học Cần Kiệm đã đạt được những kết quả về mặt đạo đức và học lực như sau: 
Bảng 1 : Kết quả học tập và đạo đức học kỳ I
	Mặt GD
Loại
Khối
Học lực
Đạo đức
Giỏi
Khá
TB
Yếu kém
Hoàn thành
(%)
Chưa hoàn thành
Khối 1
31
63
51
18
10
0
Khối 2
44
38
26
4
100
0
Khối 3
13
67
31
8
10
0
Khối 4
34
43
40
5
100
0
Khối 5
34
24
47
7
100
0
24.8%
37.4%
31.05%
6.75%
Qua bảng số liệu trên ta thấy kết quả của trường tiểu học Cần Kiệm được thống kê như sau:
Học lực : 
Xếp loại: Giỏi : 24.8%
 Khá : 37.4%
 Trung bình : 31.05%
 Yếu kém: 6.75%
( Trong đó tổng số học sinh chưa ngoan của toàn trường là 21 học sinh)
	Qua trao đổi và tiếp xúc chúng tôi thấy: Hầu như những học sinh có đạo đức khá tốt, các em này có ý thức học tập và rèn luyện thường xuyên. ở nhà những em này có ý thức tốt, nghe lời ông bà, cha mẹ thể hiện như các em chuẩn bị bài vở ở nhà trước khi đến trường, giúp đỡ bố mẹ quét nhà, trông em...Điều quan trọng là những học sinh này ý thức được việc học ở lớp cũng như học ở nhà. Vậy nên kết quả học tập và ý thức của các em đều tốt. Nhưng mặt khác cũng là do sự quan tâm “đến nơi đến chốn” của gia đình và nhà trường.
	Tuy nhiên trong nhà trường vẫn còn tồn tại một số học sinh yếu về đạo đức cũng như học lực. Đó là những em học sinh chưa ngoan hiện tượng này có ở các lớp học trong toàn trường.
	Các em thường có những biểu hiện không tốt như thiếu ý thức kỷ cương, lười học, hay đánh nhau với bạn, vô lễ với thầy cô giáo...còn việc học ở nhà các em không coi trọng như đi học về các em vứt sách vở bừa bãi, không chuẩn bị bài trước khi đến lớp, không giúp đỡ gia đình, ham vui chơi.
	Các hành vi của học sinh chưa ngoan được biểu hiện trong hoạt động ở trường, gia đình và ngoài xã hội.
	Qua đợt khảo sát và tìm hiểu tại trường Cần Kiệm chúng tôi thấy toàn trường có 21 em học sinh chưa ngoan. Số học sinh chưa ngoan ở các khối đầu cấp có phần tăng lên nhưng có phần giảm xuống ở cuối cấp . Điều đó cũng là điều mừng cho sự nghiệp giáo dục của trường.
	Bởi vậy nên nhà trường nói chung và đội ngũ giáo viên chủ nhiệm phải đặc biệt quan tâm hơn nữa đến những em học sinh đó và phải tìm ra biện pháp giáo dục hợp nhất, những nguyên nhân dẫn đến học sinh chưa ngoan.
	Để đạt được kết quả tốt trong quá trình dạy học cần phải có sự kết hợp hài hòa giữa tập thể học sinh và giáo viên gia đình và nhà trường trong công tác giáo dục học sinh chưa ngoan.
 II. Biểu hiện của học sinh chưa ngoan.
	Để góp phần vào việc giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học và cụ thể là học sinh chưa ngoan. Chúng tôi đã trò chuyện và thăm dò bằng phiếu đối với 30 giáo viên trong trường Cần Kiệm - Thạch Thất
Ý kiến : biểu hiện hành vi đạo đức của học sinh chưa ngoan
( ý kiến của giáo viên)
Hành vi đạo đức
Thường xuyên
Thỉnh thoảng
Không bao giờ
SLÝK
%
SLÝK
%
SLÝK
%
1. Vô lễ với người lớn, thầy cô giáo
5
16,7
15
50
10
33,3
2. Gây gổ
7
23,3
9
30
14
46,7
3.Mất trật tự
4
13,3
19
63,3
7
23.4
4. Vi phạm quy định của nhà trường
5
16,7
16
53,3
9
30
5.Nói tục chửi bậy
8
26.7
7
23.3
15
50
6.Thiếu ý thức tập thể
9
30
14
46.7
7
23.3
7.Hành vi theo ý thích cá nhân
7
23.3
15
50
8
26.7
8.Không quan tâm đến người khác
14
46.7
9
30
7
23.3
9.Trêu trọc em 
nhỏ
7
23.3
18
60
5
16.7
10.Lười học ham chơi
18
60
6
20
6
20
	 Thông qua những biểu hiện hành vi đạo đức của học sinh chưa ngoan và việc trao đổi với giáo viên, chúng tôi thấy việc chuyên cần học tập của các em trên rất kém. Đa số các em lười học ham chơi ( chiếm 75%) một phần do các em cảm thấy chán học vì không tiếp thu được kiến thức hay không hiểu được bài giảng, và cũng có một phần các em không hiểu bài, chán học, các em chỉ lao vào vui chơi.
	 Ở lứa tuổi này do tính hiếu động, nên ngồi trong lớp vì không hiểu bài nên các em buồn tay chân thường xuyên trêu trọc các bạn xung quanh gây mất trật tự trong lớp ( chiếm 23.3%) biểu hiện như nói chuyện riêng, ảnh hưởng tới các bạn xung quanh.
	 Ví dụ: trong giờ toán các em có đạo đức yếu kém không nhận thức đang trong giờ học, các em nói chuyện tự nhiên hoặc đánh nhau với bạn trong giờ.
	 Ngoài ra các em không coi trọng giờ học mà có thể bỏ giờ đi chơi một cách tự do.
	 Với những em học sinh chưa ngoan này thì tinh thần tập thể hay tôn trọng bạn bè thể hiện rất ít, ở lớp các em hay đánh nhau với bạn bè ( chiếm 26.7%). Nguyên nhân này cũng một phần do ảnh hưởng địa phương, Cần Kiệm là một xã nằm gần khu trung tâm văn hóa, nên các em tiếp xúc nhiều với băng hình (phim trưởng), máy tính điện tử... Do vậy nên các em bị nhiễm rất nhanh và cũng được thâm nhập vào trong các trường học.
Các em học sinh chưa ngoan thường là những em có mắc khuyếm khuyết về đạo đức nên ý thức của các em còn kém nên sự quan tâm đến người khác là không có ( tỷ lệ chiếm 46,7% ), như trong lớp có một bạn có chuyện buồn hoặc bạn khác lớp bắt nạt bạn gái lớp mình thì các em này không có biểu hiện an ủi bạn hoặc thờ ơ trước các biến cố của tập thể lớp.
Những em có hành vi đạo đức yếu kém các em đôi khi còn hành động theo ý thích của mình như khi các em làm một việc gì đó sai, các bạn trong lớp góp ý các em này không nghe vẫn cho ý kiến của mình là đúng ( chiếm 50%).
Ví dụ: Trong một buổi tập thể dục ngoài trời. Cả lớp tập, còn các em yếu về đạo đức thì tự do đi chơi coi như đó không phải giờ học, giáo viên chủ nhiệm có nhắc nhở bảo ban các em không vâng lời.
Trong lớp các học sinh này thiếu ý thức tập thể, không theo phong trào của lớp hoặc tự tách riêng mình, ở lớp trong giờ học nói chuyện riêng, nhà trường phát động các phong trào điểm 10 tặng cô nhân ngày 8/3, vở sạch chữ đẹp, thăm gia đình liệt sĩ... các em thường không tham gia, hoặc tham gia một cách hời hợt không phấn đấu hoà mình với tập thể ( chiếm 46,7%)
Qua việc trao đổi, trò chuyện với phụ huynh học sinh chưa ngoan, chúng tôi thấy việc học ở nhà các em không thực hiện được, đi học về đến nhà các em vứt cặp một chỗ buổi tối không chuẩn bị bài để hôm sau lên lớp, mà chỉ ham chơi, xem phim...
Ngoài những biểu hiện trên, sự khiêm tốn lễ phép với người lớn, thầy cô giáo chiếm ít (50%) và cũng có một số giáo viên cho rằng học sinh thường xuyên vô lễ (chiếm 16,7%). Nhìn chung do sự nhận thức các em còn yếu kém nên sự khiêm tốn lễ phép với người lớn của các em chưa có.
Các em thường học theo các anh lớp trên nên các em chiếm đa số hay nói tục chửi bậy trong lớp cũng như ngoài.
Còn thể hiện như khi ra đường gặp người lớn tuổi, cô giáo các em coi như không biết, không nhìn thấy về nhà không tôn trọng : anh, chị, bố, mẹ, coi mình là nhất ở lớp các em tham gia các hoạt động tập thể không tự giác, chẳng hạn trong lớp có những buổi tổ chức lao động tập thể thì ý thức tự giác của những em này rất kém, đang trong buổi lao động các em bỏ đi chơi, sang các lớp khác gây gổ đánh nhau không cùng lao động với các bạn.
Qua việc nghiên cứu về hành vi biểu hiện của học sinh yếu kém về đạo đức rất đa dạng và phức tạp như nhiều lần vi phạm nội quy nhà trường, thiếu lễ phép với người lớn, nói tục chửi bậy, gây gổ đánh nhau, lười học, ham chơi, không quan tâm đến người khác.
Chỉ tính đến học kỳI Năm học 2009 - 2010 ở trường Tiểu học Cần Kiệm có tới 21 em xếp loại đạo đức yếu kém và hành vi của các em được biểu hiện phổ biến là:
+ Nói tục chửi bậy
+ Thiếu lễ phép với thầy cô giáo.
+ Thiếu lễ phép với người lớn tuổi.
+ Thiếu ý thức kỷ luật trong nhà trường.
+ Thiếu ý thức tập thể.
+ Lười học ham chơi.
+ Không quan tâm đến người khác.
Và việc đáng quan tâm ở đây là số học sinh có biểu hiện lười học, thiếu ý thức tập thể, nói tục chửi bậy, vô lễ chiếm tỷ lệ cao hơn cả.
Do đó nhà trường cùng gia đình cần tìm ra những biện pháp giáo dục hữu hiệu nhất.
III. Nguyên nhân dẫn đến học sinh chưa ngoan:
Để phục vụ cho việc nghiên cứu về giáo dục đạo đức cho học sinh chưa ngoan. Chúng tôi đã xin ý kiến của 30 giáo viên ở trường Cần Kiệm - Thạch Thất.
Ý kiến giáo viên phản ánh qua bảng 3 dưới đây
Bảng 3: Nguyên nhân của những biểu hiện hành vi ở học sinh chưa ngoan
Các mặt đánh giá
Đồng ý
Lưỡng lự
Không nhất trí
SLYK
%
SLYK
%
SLYK
%
1. Sự quan tâm đánh giá của gia đình
15
50
8
26,7
7
23,3
2. Do bạn bè xấu lôi kéo
18
60
6
20
6
20
3. Do hiểu sai hành vi đạo đức
16
53,3
13
43,3
1
3,4
4. Tập thể xa lánh
7
23,3
9
30,3
14
46,7
5. Phương pháp giáo dục đạo đức nhà trường
4
13,3
18
60
8
26,7
6. Phương pháp giáo dục của gia đ ình ch ưa đ úng
13
76,7
7
23,3
0
0
7. Thiếu sù quan t©m gi¸o dôc cña tËp thÓ
8
26,7
15
50
7
23,3
8. Do häc yÕu nªn sù häc
23
76,7
0
0
7
23,3
Sù kÕt hîp cña gia ®×nh vµ nhµ tr­êng
12
40
6
20
12
40
Qua ®iÒu tra chóng t«i thÊy nguyªn nh©n dÉn ®Õn häc sinh ch­a ngoan phô thuéc vµo sù quan t©m gi¸o dôc cña gia ®×nh ( chiÕm 50% ). V× x· CÇn KiÖm ngoµi viÖc lµm n«ng nghiÖp c¸c hé gia ®×nh cßn kÕt hîp víi viÖc bu«n b¸n, do m¶i lµm ¨n nªn Ýt quan t©m tíi viÖc gi¸o dôc con em m×nh, bËn rén víi c«ng viÖc nªn kh«ng cã thêi gian héi häp hoÆc tæ chøc c¸c buæi chuyªn ®Ò cña x· vµ héi phô huynh häc sinh...
Trong 21 em häc sinh ch­a ngoan toµn tr­êng cã 2 em ( chiÕm 0,7%) do gia ®×nh kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn mua s¸ch vë, dông cô cho c¸c em häc tËp nªn c¸c em sinh ra ch¸n n¶n lªu læng...
Mét sè gia ®×nh dù sù quan t©m kh«ng ®óng ®¾n, cã ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc sai ( chiÕm 76,7% ) nh­ th­ëng tiÒn b¹c, qu¸ nu«ng chiÒu, tho¶ m·n c¸c nhu cÇu tiªu xµi cña c¸c em mµ kh«ng kiÓm tra gi¸o dôc, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c em coi th­êng néi quy quy ®Þnh cña nhµ tr­êng...
C¸c gia ®×nh do kh«ng nhËn thøc ®­îc gi¸o dôc cho c¸c em lµ cÇn thiÕt, c¸c em ë løa tuæi nµy dÔ nh¹y c¶m vµ nhanh b¾t ch­íc víi c¸ch sèng cña ng­êi kh¸c, c¸c em häc sinh ch­a ngoan dÔ tiÕp thu thãi h­ tËt xÊu. NÕu sù nhËn thøc gia ®×nh kh«ng ®óng ®¾n nh÷ng hµnh vi lÖch chuÈn mùc ®¹o ®øc.
Nguyªn nh©n b¹n bÌ xÊu l«i kÐo, theo ý kiÕn ®iÒu tra cã tíi 75% do c¸c em tham gia mét sè ho¹t ®éng chung, b¾t ch­íc häc hái lÉn nhau. Sè häc sinh nµy th­êng lµ nh÷ng nhãm tù ph¸t, trong tËp thÓ c¸c em kh«ng muèn hoµ nhËp gÇn gòi víi mäi ng­êi trong líp, cã 23,3% do tËp thÓ xa l¸nh hoÆc do hµnh vi sai.
Chóng ta cßn ph¶i nãi ®Õn sù gi¸o dôc nhµ tr­êng ch­a ®Çy ®ñ ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®ßi hái cña häc sinh trong x· héi hiÖn nay nh­: vai trß cña tËp thÓ häc sinh trong viÖc gi¸o dôc häc sinh ch­a ®­îc ph¸t huy c¸c ¶nh h­ëng tiªu cùc cña x· héi, phim ¶nh thiÕu lµnh m¹nh cña lèi sèng thùc dông trong x· héi.
Mét nguyªn nh©n n÷a còng dÉn ®Õn häc sinh ch­a ngoan lµ c¸c em yÕu v× bÞ hæng kiÕn thøc tõ c¸c líp d­íi råi dÇn dÇn ch¸n häc vµ sù häc ( chiÕm 76,7%). §èi víi nh÷ng häc sinh nµy gi¸o viªn cÇn cã kÕ ho¹ch phô ®¹o, gióp ®ì c¸c em c¶ vÒ mÆt tri thøc vµ c¸ch häc tËp.
Sù kÕt hîp gia ®×nh vµ nhµ tr­êng kh«ng th­êng xuyªn nh­ khi nhµ tr­êng thÊy nh÷ng biÓu hiÖn cña häc sinh ch­a ngoan, ch­a th«ng b¸o víi gia ®×nh kÞp thêi, gia ®×nh m¶i lµm ¨n. Nªm sù kÕt hîp gia ®×nh nhµ tr­êng kh«ng ®¹t kÕt qu¶ ( chiÕm 40% ).
Nh÷ng biÓu hiÖn hµnh vi kh«ng hîp chuÈn mùc cña c¸c häc sinh ch­a ngoan do nhiÒu nguyªn nh©n chi phèi, bao gåm c¶ nguyªn nh©n chñ quan vµ kh¸ch quan.
Nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan: Chñ yÕu lµ tr×nh ®é ph¸t triÓn nh©n c¸ch c¶u c¸c em quy ®Þnh, viÖc hiÓu ch­a ®Çy ®ñ kh¸i niÖm ®¹o ®øc hoÆc ch­a cã niÒm tin ®¹o ®øc th× khã cã ®­îc hµnh vi ®¹o ®øc hîp chuÈn mùc.
Do ®Æc ®iÓm t©m lý häc sinh tiÓu häc hiÕu ®éng, ch­a biÕt kiÒm chÕ, tù chñ. MÆt kh¸c c¸c em dÔ b¾t ch­íc. Nh÷ng ®Æc ®iÓm nµy còng chi phèi hµnh vi cña häc sinh ch­a ngoan.
Nguyªn nh©n kh¸ch quan:
¶nh h­ëng tíi hµnh vi cña häc sinh ch­a ngoan. Nh­ chóng ta ®· biÕt: Con ng­êi lµ s¶n phÈm cña c¸c mèi quan hÖ, nªn nh÷ng yÕu tè v¨n ho¸, ®¹o ®øc, mçi tÇng x· héi xung quanh trÎ, trùc tiÕp chi phèi hµnh vi cña c¸c em. §ã lµ sù thiÕu quan t©m cña gia ®×nh nhµ tr­êng, sù nhËn thøc gi¸o dôc cña thÇy c« vµ tr¸ch nhiÖm còng nh­ cha mÑ häc sinh ch­a nhËn thøc ®Çy ®ñ.
MÆt kh¸c ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc cña nhµ tr­êng cña gia ®×nh vµ ¶nh h­ëng cña tËp thÓ ®Õn häc sinh ch­a ngoan cßn h¹n chÕ. Sù ph©n phèi kÕt hîp gi÷a c¸c m«i tr­êng gi¸o dôc ch­a ®ång bé.
Ch­¬ng III
BiÖn ph¸p gi¸o dôc häc sinh ch­a ngoan
I. Tr¸ch nhiÖm cña c¸c chñ thÓ gi¸o dôc
1. Trang bÞ tri thøc ®¹o ®øc cho c¸c em
Tri thøc ®¹o ®øc gåm hÖ thèng kh¸i niÖm, ®¹o ®øc sù cÇn thiÕt ph¶i cã hµnh vi ®¹o ®øc vµ c¸ch thÓ hiÖn hµnh vi...Tri thøc ®¹o ®øc lµ c¬ së ®Ó h×nh thµnh biÓu t­îng ®¹o ®øc vµ hµnh vi ®¹o ®øc. MÆt kh¸c nã còng lµ mét thµnh phÇn quan träng trong hµnh vi ®¹o ®øc . Do vËy nhÊt thiÕt gi¸o viªn vµ c¸c chñ thÓ kh¸c ph¶i trang bÞ cho c¸c em nh÷ng tri thøc ®¹o ®øc.
ë nhµ tr­êng th«ng qua ho¹t ®éng d¹y häc ng­êi gi¸o viªn h×nh thµnh tri thøc ®¹o ®øc cho cac em. Nh­ng m«n häc nh­ §¹o ®øc vµ TiÕng ViÖt cã ý nghÜa lín trong viÖc trang bÞ tri thøc ®¹o ®øc, nªn cÇn ph¶i khai th¸c néi dung m«n häc gi¸o viªn ph¶i nhÊn m¹nh c¸c quy t¾c hµnh vi c¸c em ®· thùc hiÖn.
2. H×nh thµnh niÒm tin ®¹o ®øc cho c¸c em 
Häc sinh ch­a ngoan dÔ cã mÆc c¶m víi chÝnh m×nh, do vËy chñ thÓ gi¸o dôc ph¶i tá ra réng l­îng kh«ng nªn ®Þnh kiÕn víi c¸c em , m¹nh d¹n gi¸o viªn vµ tin t­ëng ë c¸c em. MÆt kh¸c gi¸o viªn, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c em ho¹t ®éng, quan hÖ giao tiÕp trong tËp thÓ ®Ó c¸c em thÓ hiÖn kh¶ n¨ng cña m×nh, ®Ó c¸c em gÇn gòi h¬n víi tËp thÓ vµ nh÷ng ng­êi xung quanh. Tõ ®ã nh÷ng trë ng¹i t©m lý vµ mÆc c¶m dÇn dÇn ®­îc kh¾c phôc, c¸c em cã ®iÒu kiÖn rÌn luyÖn hµnh vi tèt h¬n.
3. KhÐo lÐo sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc ph¶i phï hîp víi tõng ®èi t­îng cô thÓ.
Tr­íc hÕt gi¸o viªn cÇn dïng ph­¬ng ph¸p nªu g­¬ng trong c«ng t¸c gi¸o dôc häc sinh nµy. §©u lµ ph­¬ng ph¸p t¸c ®éng ®Õn nhËn thøc, t×nh c¶m cña c¸c em, khiÕn c¸c em häc tËp vµ lµm theo g­¬ng tèt. Tèt nhÊt chóng ta nªn sö dông nh÷ng tÊm g­¬ng gÇn gòi víi c¸c em nh­ tÊm g­¬ng b¹n bÌ cña c¸c em, nh÷ng tÊm g­¬ng nµy cã søc thuyÕt phôc cao.
Do ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña häc sinh tiÓu häc, c¸c em dÔ b¾t tr­íc ng­êi lín, dÔ tiÕp thu ¶nh h­ëng cña ng­êi lín nªn sö dông biÖn ph¸p nªu g­¬ng " ng­êi tèt viÖc tèt" vµ mét tÊm g­¬ng trùc tiÕp mang hiÖu qu¶ gi¸o dôc caovµ b¶n th©n gi¸o viªn lµ tÊm g­¬ng ¶nh h­ëng ®Õn c¸c em. Do vËy thÇy c« gi¸o ph¶i tù gi¸o dôc rÌn luyÖn, lu«n lu«n lµ mÉu ng­êi ®Ó häc sinh häc tËp.
§ång thêi víi viÖc nªu g­¬ng thÇy c« gi¸o cÇn ®éng viªn khÝch lÖ nh÷ng hµnh vi tèt cña häc sinh ch­a ngoan. ViÖc " t¹m øng niÒm tin" sÏ cñng cè lßng tin vµo tÝnh ®óng ®¾n hîp lý cña hµnh vi ®èi t­îng gi¸o dôc.
MÆt kh¸c tr­íc nh÷ng vi ph¹m cã hÖ thèng c¸c chuÈn mùc ®¹o ®øc cña mét sè häc sinh . ThÇy c« gi¸o nªn cã th¸i ®é c­¬ng quyÕt. Tuú theo møc ®é sai ph¹m mµ quyÕt ®Þnh h×nh thøc sai ph¹m hîp lý, xö ph¹t ph¶i gióp häc sinh ®ã nhËn thøc sù thiÕu xãt cña hµnh vi, thÊy cÇn ph¶i ®iÒu chØnh hµnh vi cña m×nh, ®ång thêi viÖc xö ph¹t häc sinh còng ph¶i cã t¸c dông gi¸o dôc ®èi víi tËp thÓ.
Nh­ vËy trong gi¸o dôc häc sinh ch­a ngoan. ThÇy c« gi¸o vµ c¸c chñ thÓ gi¸o dôc cÇn kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc khÐo lÐo ®èi xö s­ ph¹m. §Æc biÖt gi¸o viªn ph¶i coi träng ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc c¸ biÖt, ph¶i cã uy tÝn ®èi víi häc sinh.
4. L«i cuèn häc sinh ch­a ngoan vµo c¸c ho¹t ®éng chung
Mét mÆt viÖc thu hót häc sinh ch­a ngoan vµo ho¹t ®éng chung cña tËp thÓ, ®Ó chóng ta cã dÞp theo dâi gióp ®ì ®Õn c¸c em , mÆt kh¸c buéc c¸c em ph¶i øng xö víi c¸c t×nh huèng thùc tÕ qua ®ã chñ thÓ gi¸o dôc hiÓu râ diÔn biÕn còng nh­ møc ®é tiÕn bé cña hµnh