Giáo án Lịch sử Lớp 4 - Tuần 15 đến 18 - Năm học 2015-2016 - Châu Anh Thơm

Thứ tư ngày 02 tháng 12 năm 2015
Môn : LỊCH SỬ&ĐỊA LÝ
Phân môn : Lịch sử
Tuần 15 tiết 15
NHÀ TRẦN VÀ VIỆC ĐẮP ĐÊ
I.Mục đích, yêu cầu :
- Nêu được một vài sự kiện về sự quan tâm của nhà Trần tới sản xuất nông nghiệp:
- Nhà Trần quan tâm đến việc đắp đê phòng lụt: lập Hà đê sứ, năm 1248 nhân dân cả nước được lệnh mở rộng việc đắp đê từ đầu nguồn các con sông lớn cho tới cửa biển; khi có lũ lụt, tất cả mọi người phải tham gia đắp đê, các vua Trần cũng có khi tự mình trông coi việc đắp đê.
II Đồ dùng dạy – học :
- Tranh : Cảnh đắp đê dưới thời Trần.
III.Các hoạt động dạy – học :
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
1.Ổn định :
2.Bài cũ : Gọi 2 HS kiểm tra :
+ Nhà Trần thành lập trong hồn cảnh nào ?
+ Những sự kiện nào trong bài chứng tỏ rằng giữa vua, quan và dân chúng dưới thời nhà Trần chưa có sự cách biệt quá xa ?
- Nhận xét HS .
3.Bài mới : 
* Giới thiệu bài : Dưới thời Trần vua đã coi trọng việc đắp đê. Đắp đê để làm gì, các em cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay.
- Ghi tên bài lên bảng.
* Hoạt động1: Tìm hiểu về tác dụng và ảnh hưởng của hệ thống sông ngòi.
- Đặt câu hỏi cho HS thảo luận.
+ Sông ngòi thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp nhưng cũng gây ra những khó khăn gì ?
+ Em hãy kể tóm tắt về một cảnh lụt lội mà em đã chứng kiến hoặc được biết qua các phương tiện thông tin đại chúng ?
* GV kết luận : Sông ngòi cung cấp nước cho nông nghiệp phát triển, song cũng có khi gây lụt lội làm ảnh hưởng tới sản xuất nông nghiệp.
* Hoạt động 2: Sự quan tâm của nhà Trần đối với việc đắp đê.
+ Em hãy tìm các sự kiện trong bài nói lên sự quan tâm đến đê điều cảu nhà Trần.
- GV nhận xét, chốt lại câu trả lời đúng.
- GV giới thiệu đê Quai Vạc.
* Hoạt động 3 : Kết quả của việc đắp đê.
+ Nhà Trần đã thu được những kết quả như thế nào trong cơng cuộc đắp đê?
- Nhận xét, kết luận ý đúng.
* Hoạt động 4 : Liên hệ thức tế.
+ Ở địa phương em, nhân dân đã làm gì để chống lũ lụt ?
4.Củng cố :
- Cho HS nhắc lại tên bài.
- Cho HS đọc nội dung ở cuối bài.
+ Nhà Trần đã làm gì để phát triển kinh tế nông nghiệp ?
5.Dặn dò :
- Nhận xét các hoạt động của HS.
- Dặn HS về đọc lại bài và tìm hiểu thêm nội dung bài.
- Chuẩn bị bài sau : Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mơng – Nguyên.
- Hát vui.
- 2 HS lần lượt trả lời câu hỏi theo yêu cầu kiểm tra, lớp theo dõi.
- Nhận xét.
- Lắng nghe.
- Vài em nhắc lại tên bài.
- Hoạt động cả lớp.
- HS hoạt động theo nhóm, sau đó cử đại diện lên trình bày.
- Lắng nghe.
- Hoạt động nhóm.
+ Nhà Trần đặt ra lệ mọi người đều phải tham gia việc đắp đê. Có lúc, vua Trần cũng trông nom việc đắp đê.
- HS xem tranh ảnh. 
- Hoạt động cả lớp.
+ Hệ thống đê dọc theo những con sông chính được xây đắp, nông nghiệp phát triển.
- Hoạt động cả lớp.
+ Trồng rừng, chống phá rừng, xây dựng các trạm bơm nước, củng cố đê điều 
- 1 HS nhắc lại tên bài.
- Hs đọc to, lớp đọc thầm.
- 1 HS phát biểu.
- Lắng nghe.
* Rút kinh nghiệm : ................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Thứ tư ngày 09 tháng 12 năm 2015
Môn : LỊCH SỬ&ĐỊA LÝ
Phân môn : Lịch sử
Tuần 16 tiết 16
CUỘC KHÁNG CHIẾN 
CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MƠNG - NGUYÊN
I.Mục đích, yêu cầu:
- Nêu được một số sự kiện tiêu biểu về ba lần chiến thắng quân xâm lược Mơng - Nguyên, thể hiện:
+Quyết tâm chống giặc của quân dân nhà Trần: tập trung vào các sự kiện như Hội nghị Diên Hồng, Hịch tướng sĩ, việc chiến sĩ thích vào tay hai chữ “ Sát Thát ” và chuyện Trần Quốc Toản bĩp nát quả cam.
+Tài thao lược của chiến sĩ mà tiêu biểu là Trần Hưng Đạo (thể hiện ở khi giặc mạnh, quân ta chủ động rút khỏi kinh thành, khi chúng suy yếu thì quân ta tiến cơng quyết liệt và giành được thắng lợi; hoặc quân ta dùng kế cắm cọc gỗ tiêu diệt địch trên sơng Bạch Đằng).
II.Đồ dùng dạy – học :
- Tranh giáo khoa. 
- Phiếu học tập của HS.
- Bài “Hịch tướng sĩ” của Trần Quốc Tuấn.
III.Các hoạt động dạy – học :
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
1.Ổn định :
2.Bài cũ : Gọi 2 HS kiểm tra :
+ Nhà Trần đã có biện pháp gì và thu đước kết quả như thế nào trong việc đắp đê ?
+ Ở địa phương em, nhân dân đã làm gì để phòng chống lũ lụt ?
- Nhận xét.
3.Bài mới :
* Giới thiệu bài : Bài lịch sử hôm nay, sẽ cho các em thấy đước ý chí quyết tâm của quân dân nhà Trần đã đánh bại quân xâm lược Mông – Nguyên.
- Ghi tên bài lên bảng.
* Hoạt động1: Làm việc với phiếu học tập.
- Phát phiếu học tập cho HS 
- Cho HS trình bày.
- GV nhận xét và chốt ý : Từ vua đến tôi, quân dân nhà Trần đều nhất trí đánh tan quân xâm lược. Đó chính là ý chí mang tính truyền thống của nhân dân ta.
* Hoạt động 2: Thảo luận trả lời câu hỏi.
- Cho HS đọc SGK.
- Cho HS thảo luận và trả lời :
+ Việc quân dân nhà Trần ba lần rút quân khỏi Thăng Long là đúng hay sai ? Vì sao đúng ? hoặc vì sao sai ? ( Đúng vì lúc đầu thế của giặc mạnh hơn ta, ta rút để kéo dài thời gian, giặc sẽ yếu dần đi vì xa hậu phương; vũ khí và lương thực của chúng sẽ ngày càng thiếu ).
- Nhận xét, thống nhất ý kiến với HS.
* Hoạt động 3 : Kể gương quyết tâm đánh giặc.
- Kể cho HS nghe về tấm gương quyết tâm đánh giặc của Trần Quốc Toản.
4.Củng cố :
- Cho HS nhắc lại tên bài.
+ Ý chí quyết tâm tiêu diệt quân xâm lược Mông – Nguyên của quân dân nhà Trần được thể hiện như thế nào ?
+ Khi giặc Mông - Nguyên vào Thăng Long, vua tôi nhà Trần đã dùng kế gì để đánh giặc ?
+ Nguyên nhân nào dẫn tới ba lần Đại Việt thắng quân xâm lược Mông Nguyên ?
5.Dặn dò:
- Nhận xét các hoạt động của HS.
- Dặn HS về đọc lại bài tìm hiểu thêm về nội dung bài.
- Chuẩn bị bài sau : Ơn tập.
- Hát vui.
- 2 HS lần lượt trả lời câu hỏi theo yêu cầu kiểm tra, lớp theo dõi.
- Nhận xét.
- Lắng nghe.
- Vài em nhắc lại tên bài.
- Hoạt động nhóm.
- Đại diện nhóm đọc bài.
- Lắng nghe.
- Hoạt độngđôi.
- 1 HS đọc to, cả lớp đọc thầm đoạn : “ Cả ba lần  xâm lược nước ta”.
- HS thảo luận.
+ HS trả lời.
- Hoạt động cả lớp.
- Lắng nghe, sau đó 1, 2 HS kể lại.
- 1 HS nhắc lại tên bài.
- 3 HS lần lượt phát biểu.
- Lắng nghe.
* Rút kinh nghiệm : ................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Thứ tư ngày 16 tháng 12 năm 2015
Môn : LỊCH SỬ&ĐỊA LÝ
Phân môn : Lịch sử
Tuần 17 tiết 17
ÔN TẬP
I.Mục đích, yêu cầu:
- Hệ thống lại những sự kiên tiêu biểu về các giai đoạn lịch sử từ buổi đầu dựng nước đến cuối thế kỉ XIII: Nước Văn Lang, Âu lạc; hơn một nghìn năm đấu tranh giành độc lập, nước Đại Việt thời Lý, nước Đại Việt thời Trần.
II.Đồ dùng dạy – học :
- Bảng tóm lược giai đoạn lịch sử và sự kiện lịch sử quan trọng.
III.Các hoạt động dạy – học :
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
1.Ổn định :
2.Bài cũ : Gọi 2 HS kiểm tra :
+ Ý chí quyết tâm tiêu diệt quân xâm lược Mông – Nguyên của quân dân nhà Trần được thể hiện như thế nào ?
+ Khi giặc Mông - Nguyên vào Thăng Long, vua tôi nhà Trần đã dùng kế gì để đánh giặc ?
- Nhận xét HS.
3.Bài mới :
* Giới thiệu bài : Giờ học hôm nay, các em sẽ ôn tập các kiến thức lịch sử đã học từ Buổi đầu độc lập ( năm 938 ) đến trước bài Nước ta cuối thời Trần.
- Ghi tên bài lên bảng.
* Cho HS vẽ theo bảng tóm tắt như sau :
- Hát vui.
- 2 HS lần lượt trả lời câu hỏi theo yêu cầu kiểm tra, lớp theo dõi.
- Nhận xét.
- Lắng nghe.
- Vài em nhắc lại tên bài.
Tên bài
Sự kiện lịch sử quan trọng
Nhân vật lịch sử
Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân
Ngô Quyền mất, đất nước rơi vào cảnh loạn lạc do các thế lực phong kiến gây nên trong hai mươi năm, Đinh Bộ Lĩnh đã tập hợp nhân dân dẹp loạn thống nhất lại đất nước.
Đinh Bộ Lĩnh
Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lước lần thứ nhất ( năm 938 )
Lợi dụng tình hình không ổn định của triều đình nhà Đinh, năm 981 quân Tống sang xâm lược nước ta. Chiến thắng Bạch Đằng, Chi Lăng đã chặn được âm mưu xâm lược của nhà Tống.
Lê Hoàn lên ngôi vua thay thế nhà Đinh.
Nhà Lý dời đơ ra Thăng Long 
( năm 1010 )
Được tôn lên làm vua, Lý Công Uẩn ( Lý Thái Tổ ) dời kinh đố ra Đại La và đổi tên là Thăng Long. Sáu đó Lý Thánh Tông đổi tên nước là Đại Việt.
Lý Công uẩn
(Lý Thái Tổ )
Chùa thời Lý
Đến thời Lý, đạo Phật rất phát triển. Chùa là nơi tu hành của các nhà sư, là nơi sinh hoạt của cộng đồng và là công trình kiến trúc đẹp.
Lý Thái Tổ
Lý Thánh Tông
Lý Nhân Tông
Lý Thái Tông
Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lước lần thứ hai (1075 – 1077 )
Dưới thời nhà Lý, bằng trí thông minh và lòng dũng cảm, nhân dân ta dưới sự chĩ huy của Lý Thường Kiết, đã bảo vệ được nền độc lập của đất nước trước sự xâm lược của nhà Tống.
Lý Thường Kiệt
Nhà Trần thành lập ( 1226 )
Đầu năm 1226, Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh, nhà Trần thành lập. Nhà Trần rất quan tâm đến việc phát triển nông nghiệp và phòng thủ đất nước.
Lý Chiêu Hoàng
Trần Cảnh
Trần Thủ Độ
Nhà Trần và việc đắp đê
Nhà Trần rất coi trong việc đắp đê phòng chống lũ lụt. Nhờ vậy nền kinh tế nông nghiệp phát triển, đời sống nhân dân ấm no.
Vua Trần
Hà Đê Sứ
Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên
Quân Mông – Nguyên sang xâm lược nước ta ba lần. Cả ba lần, vua tơi, quân dân nhà Trần đều đồng lòng, mưu trí đánh thắng quân xâm lược.
Trần Thủ Độ
Trần Hưng Đạo
Các bô lão.
4.Củng cố :
- Cho HS nhắc lại tên bài.
- Cho HS đọc lại bảng tĩm lược.
5.Dặn dị :
- Nhận xét các hoạt động của HS.
- Dặn HS về học thuộc bảng tĩm lược.
- Chuẩn bị bài sau : Kiểm tra học kì I.
- 1 HS nhắc lại tên bài.
- 4 HS nối tiếp nhau đọc.
- Lắng nghe.
* Rút kinh nghiệm : ................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Thứ tư ngày 23 tháng 12 năm 2015
Môn : LỊCH SỬ&ĐỊA LÝ
Phân môn : Lịch sử
Tuần 18 tiết 18
KIỂM TRA ĐỊNH KÌ CUỐI HỌC KÌ I