Giáo án Luyện từ và câu lớp 5 - Tiết 37: Câu ghép - Trương Tiến Đạt - Trường Tiểu học "C" Mỹ Đức

Tuần 19 
Tiết 37 
KẾ HOẠCH BÀI HỌC
Thứ ba, ngày 06 tháng 01 năm 2009 Môn : Luyện từ và câu
Câu ghép 
KTKN : 32 
SGK : 08
I . MỤC ĐÍCH YÊU CẦU 
- Nắm được sơ lược khái niệm câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại ; mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống một câu đơn và thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác (ND ghi nhớ).
- Nhận biết được câu ghép, xác định được các vế câu trong câu ghép (BT1, mục III) ; thêm được một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép (BT3).
* Thực hiện được yêu cầu của BT2 (trả lời câu hỏi và giải thích lí do).
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC 	
- Bảng phụ ghi đoạn văn cần hướng dẫn.
- Giấy khổ lớn.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
	HOẠT ĐỘNG DẠY	
HOẠT ĐỘNG HỌC
* Giới thiệu bài	
- Nêu mục tiêu	
1. Phần nhận xét
Bài tập 1 :
- GV nhận xét - kết luận.
- HS đọc nội dung bài tập. Cả lớp đọc thầm.
- HS đánh số thứ tự vào đầu mỗi câu.
- HS tìm bộ phận chính từng câu.
- 4 HS làm vào bảng nhóm.
- HS phát biểu ý kiến
1. Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ / cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó to.
2. Hễ con chó / đi chậm, con khỉ / cấu hai tai con chó giật giật.
3. Con chó/ chạy sải thì khỉ / gò lưng như người phi ngựa.
4. Con chó / chạy thong thả, khỉ / buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
Bài tập 2 : Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp :
a. Câu đơn (do một cụn CN - VN tạo thành)
- đọc yêu cầu
a. Câu đơn : câu 1	
b. Câu ghép (câu do nhiều cụm CN - VN bình đẳng với nhau tạo thành)
- HS làm việc cá nhân
- GV nhận xét, chốt.
b. Câu ghép : câu 2.3.4
Bài tập 3 : Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được không ? Vì sao ?
- GV nhận xét - kết luận.
- Không được, vì các vế câu diễn tả những ý có quan hệ chặt chẽ với nhau. Tách mỗi vế cau thành một câu đơn ( kể cả trong trường hợp bỏ QHT ) thì sẽ tạo nên một chuỗi câu rời rạc, không gắn kết với nhau về ý nghĩa.
2. Phần ghi nhớ
- HS đọc nội dung phần Ghi nhớ. Cả lớp đọc thầm.
- 2 HS nhắc lại.
3. Phần luyện tập
Bài tập 1
- HS làm việc cá nhân.
- Cả lớp và GV nhận xét.
a. Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây.
- HS đọc yêu cầu bài tập.
- Vài HS làm trên giấy khổ lớn và trình bày kết quả.
- câu 2.3.4.5.6
b. Xác định các vế câu trong từng câu ghép.
STT
Vế 1
Vế 2
Câu 2
Trời / xanh thẳm,
biển / cũng thẳm xanh ... cao lên, chắc nịch.
Câu 3
Trời / rải mây trắng nhạt,
biển / mơ màng dịu hơi sương.
Câu 4
Trời / âm u mây mưa,
biển / xám xịt nặng nề.
Câu 5
Trời / ầm ầm dông gió,
biển / đục ngầu, giận dữ.
Câu 6
Biển / nhiều khi rất đẹp,
ai / cũng thấy như thế.
 Bài tập 2 : Có thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở BT1 thành một câu đơn được không ? Vì sao ?
- Nhận xét - kết luận
- HS đọc yêu cầu bài tập. 
- HS phát biểu ý kiến.
+ Không thể tách các vế câu ghép thành một câu đơn vì mỗi vế câu thể hiện một ý có quan hệ rất chặt chẽ với ý của mỗi vế câu khác.
Bài tập 3 : Thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép.
- HS làm việc cá nhân
- 3 HS làm trên bảng phụ
- Nhận xét - kết luận
- HS đọc yêu cầu bài tập. 
 VD : 
+ Mùa xuân đã về, cây cối đâm chồi, nảy lộc.
+ Mặt trời mọc, sương tan dần.
+ Trong truyện ... , còn người anh tham lam, lười biếng.
IV. CỦNG CỐ - DẶN DÒ
- Nhắc lại nội dung ghi nhớ.
- Chuẩn bị : Cách nối các vế câu ghép.
- Nhận xét tiết học.
DUYỆT ( Góp ý )
.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
	Ngày . tháng  năm 200
	TỔ TRƯỞNG	 HIỆU TRƯỞNG