Bài dự thi tìm hiểu: “ Thăng Long - Hà Nội nghìn năm Văn hiến và Anh hùng”

 PHÒNG GD&ĐT HẢI LĂNG CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM 
 TRƯỜNG TIỂU HỌC HẢI VĨNH Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 Hải Vĩnh, ngày 16 tháng 4 năm 2010
BAÌI DÆÛ THI
TÇM HIÃØU:
“ Thăng Long - Hà Nội nghìn năm Văn hiến và Anh hùng”
Họ và tên: Trần Thị Gái
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị: Trường Tiểu học Hải Vĩnh
Phần I: TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Trong bài "Chiếu dời đô", Hoàng đế Lý Thái Tổ đã xác định những lợi thế nào của đất Thăng Long?
 - b. Được thế rồng cuộn hổ ngồi.
Câu 2: Tòa nhà cổ nhất trên đất Thủ đô là tòa thành nào?
 - b. Thành Cổ Loa.
Câu 3: Ngôi "Làng hai Vua" ở phía Tây Thủ đô - là quê hương của Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng và Ngô Vương Quyền, tên là gì?
 - d. Đường Lâm.
Câu 4: Năm 1010, Hoàng đế Lý Thái Tổ đã cho xây Tòa chính điện Càn Nguyên của Kinh đô Thăng Long ở trên cao điểm nào?
 - b. Núi Nùng.
Câu 5: Những công trình nào trong "Tứ đại khí" nước Đại Việt thời Lý - Trần đã được tạo tác ở Thăng Long?
 - a. Tháp Báo Thiên
Câu 6: Trong khu di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà Nội, di sản nào là của thời Lê?
 - d. Bia Tiến Sỹ.
Câu 7: Trong khu di tích Hoàng thành Thăng Long có những giá trị 
nổi bật toàn cầu nào?
 - d. Liên quan chặt chẽ với những sự kiện quan trọng và các giá trị biểu đạt văn hóa nghệ thuật của quá trình hình thành và phát triển quốc gia độc lập gần qua một thiên niên kỷ.
Câu 8: Ngày 10- 10 - 1954, đại quân ta tiến vào giải phóng Thủ đô qua những cửa ô nào?
 - a. Ô Quan Chưởng.
Câu 9: Năm 1966, từ địa điểm nào của Thủ đô Hà Nội, Bác Hồ đã phát biểu lời khẳng định chân lý: "Không có gì quý hơn độc lập, tự do!"?
 - d. Quảng trường Ba Đình.
Câu 10: Trận "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không" đập tan cuộc tập kích chiến lược bằng đường không của đế quốc Mỹ vào Thủ đô, đã diễn ra vào năm nào?
 - b. Năm 1972.
Câu 11: Cùng với biểu tượng này (kèm ảnh biểu tượng “Người nắm tay nhảy múa”), vào năm 1999, vì đã có thành tích là thành phố tiêu biểu ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương về quản lý đô thị, bình đẳng cộng đồng, gìn giữ môi trường, thúc đẩy văn hóa giáo dục, đặc biệt là chăm lo cho công dân và thế hệ trẻ, Hà Nội đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hiệp Quốc (UNESCO) trao tặng danh hiệu nào?
 - c. Thành phố Vì hòa bình.
Câu 12: Hà Nội vinh dự đón nhận danh hiệu "Thủ đô anh hùng" vào dịp nào?
 - a. Kỷ niệm 990 năm Thăng Long - Hà Nội.
Phần II: TỰ LUẬN
Cảm nhận của bạn về những câu mở đầu trong bài hát “Người Hà Nội ”của Nguyễn Đình Thi: “Đây hồ Gươm, Hồng hà, hồ Tây/ Đây lắng hồn núi sông ngàn năm ....”
 Nhạc sĩ Nguyễn Đinh Thi sáng tác bài hát này đầu năm 1947, khi cuộc kháng chiến chống Pháp chỉ vừa mới nổ ra được ít ngày, sau khi cả Hà Nội đã lên đường sơ tán theo lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến tháng 12 năm 1946 của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
 Tên gọi ban đầu là Bài hát của một người Hà Nội. Mặc dù bản thân nhạc sĩ từng thổ lộ ông không được học cao về âm nhạc, bài Người Hà Nội của ông thực sự đòi hỏi ca sĩ trình bày phải có trình độ thanh nhạc tốt bên cạnh một nhạc cảm tốt, cái nhạy bén vốn có trong tâm hồn người Tràng An.
 Trong bài hát này, Nguyễn Đình Thi đã có một câu hát nhắc lại nguyên văn câu mở đầu một tác phẩm nổi tiếng của nhạc sĩ Văn Cao. Đó là câu "Đoàn quân Việt Nam đi" của bài Tiến quân ca.
 Không giống bao cuộc du ngọan thường tình ngắm nhìn phong cảnh, con người Hà Nội. Cũng không như những gì xưa nay mọi người viết, vẽ về Hà Nội Nhắm mắt, lắng tâm hồn nghe ca khúc “Người Hà Nội” của Nguyễn Đình Thi, một người Hà Nội cầm-kỳ-thi-họa đều là bậc kỳ tài, cả một Hà Nội hiện ra với tất cả vẻ đẹp làm rung động bao trái tim những người Việt Nam hơn nửa thế kỷ nay. 
 Tha thiết, lắng đọng, chầm chậm giai điệu như một dòng chảy bất tận: “Đây Hồ Gươm, Hồng Hà, Hồ Tây. Đây lắng hồn núi sông ngàn năm. Đây Thăng Long, đây Đông Đô, đây Hà Nội. Hà Nội mến yêu”. Những tên gọi thiêng liêng, tự hào mang bóng dáng hồn sông núi, khí thiêng trời đất của dân tộc. Cả một chiều dài lịch sử Việt Nam cùng huyền thọai dựng nước, giữ nước đầy máu và nước mắt, in dấu thời gian trên từng viên gạch nhỏ Hà Nội, từng hạt bụi phủ mờ rêu mái phố “Hà Nội đẹp sao; ôi nước Hồ Gươm xanh thắm lòng, bóng Tháp Rùa thân mật êm ấm lòng”. Hà Nội ảo huyền với những hàng cây lả lướt soi bóng nước mặt hồ trong xanh lăn tăn sóng. Hà Nội bốn mùa hoa, ướp thơm cả trời đêm, trăng, sao cho quấn quít bước chân những đôi tình nhân, cho ngọt môi hôn tình yêu. Hà Nội sương khói mê hoặc với bao truyền thuyết đậm dấu cổ tích nơi kinh thành xưa. “Hà Nội đẹp sao”. Chỉ có thể chìm đắm vào từng nốt nhạc để cảm nhận cái đẹp của Hà Nội bằng cảm xúc chính ngay trong tâm hồn mình. 
 Như một chuyển cảnh với gam màu tươi vui trong giai điệu, Hà Nội hiện lên từ âm thanh rộn ràng “Hồng Hà tràn đầy, Hồng Hà cuốn ngàn nguồn sống tràn đầy dâng Hà Nội vui sao, những cửa đầu ô, tíu tít gánh gồng Sống vui phố hè Quanh co, chen quanh rộn ràng Đồng Xuân, bát ngát Tây Hồ”. Dòng nhạc cuồn cuộn tuôn tràn như từng lớp sóng sông Hồng xô lên nhau, bồi đắp phù sa cho cả một vùng châu thổ trù phú. Con sông uốn lượn ôm quanh Hà Nội, gắn với bao thăng trầm, buồn vui, nước mắt, nụ cười của kinh thành Thăng Long xưa. Là con sông nhớ, con sông thương, hiền hòa và dữ dội của người Hà Nội, của người Việt Nam. Và rạo rực bước chân ba mươi sáu phố phường Hà Nội, có ánh mắt lúng liếng, duyên dáng của những chàng trai, cô gái thanh lịch, trẻ trung, thấp thóang khung cảnh ấm áp, náo nhiệt của những làng nghề Hà Nội vang bóng một thời Và Tây Hồ, mặt gương soi những áng mây hàng ngàn năm lờ lững cuốn theo từng bóng ảnh nhân gian cổ kim Hà Nội, từ huyền thoại Trâu Vàng còn lung linh ảo ảnh tận ngày nay, đến huyền thọai “Pháo đài bay B.52” cắm đầu rơi xuống hồ chôn vùi uy danh không lực Hoa Kỳ nơi làng hoa Ngọc Hà bé nhỏ đầy sắc màu.
Hà Nội mùa thu 1945. Hà Nội rực nắng Ba Đình. Hà Nội uy nghêim trang trọng vang lời Tuyên Ngôn Độc Lập - Khai sinh nước Việt Nam , có tên trên bảng đồ thế giới Hà Nội cùng tòan quốc hơn ba ngàn ngày anh dũng, kiên cường “quyết chiến cho Tổ quốc quyết sinh”, giữ gìn nền độc lập non trẻ của đất nước, làm nên một Điện Biên Phủ chấn động địa cầu, kết thúc sự đô hộ xâm lược của chế độ thực dân Pháp. “Người Hà Nội” vang nét nhạc hào hùng, đầy kiêu hãnh, lời nhạc nhuộm hồng từng gương mặt người với niềm tự hào không thể che dấu “Một ngày thu non sông chiến khu về, đường vang tiếng hát cuốn dòng người. Đòan quân Việt Nam đi. Hà Nội say mê chen đón Cha về Ngày ấy vinh quang Việt Nam yêu dấu, ngả soi bóng sông Hồng Hà”. Năm cửa ô Hà Nội như năm cánh hoa xòe nở đón chào những người chiến thắng trở về, đón chào người lãnh tụ kiệt xuất của dân tộc đã tìm ra con đường cứu nước – Chủ tịch Hồ Chí Minh Hà Nội anh hùng, Hà Nội hiên ngang bất khuất Âm vang “Người Hà Nội”, như một bản anh hùng ca “Mỗi tấc đất Hà Nội đượm thắm máu hồng tươi”. 
 Bức tranh giai điệu “Người Hà Nội” khép lại bằng những dòng nhạc rộn rã reo vui, bằng những nốt nhạc nhảy múa cùng nắng cùng màu cờ Tổ quốc, làm ngây ngất lòng người trong niềm vui bất tận của ngày chiến thắng. “Này lớp lớp người đi ánh sao tưng bừng chói lói lòng ta Bóng cờ bát ngát ngày vui nước non reo cười” 
 Hơn nửa thế kỷ, ca khúc “Người Hà Nội” vang xa, thấm vào từng trái tim, là niềm tự hào không chỉ của riêng người Hà Nội, mà trở thành tài sản tinh thần của các thế hệ Việt Nam. Giai điệu, ca từ của “Người Hà Nội” lắng đọng trong tâm hồn người Việt Nam một tình yêu Tổ quốc. Với biểu tượng thiêng liêng Thủ đô Hà Nội. Mỗi người Việt Nam dù ở bất cứ đâu, không thể không không xao xuyến không cháy bỏng một tình yêu Tổ quốc khi giai điệu tha thiết vang lên “Đây Hồ Gươm. Hồng Hà, Hồ Tây. Đây lắng hồn núi sông ngàn năm. Đây Thăng Long, đây Đông Đô, đây Hà Nội. Hà Nội mến yêu”./. 
 Người viết
 Trần Thị Gái